Armağan Yalnızca Atiye Değil Ayrıca Âtîdir: Türk Kadınlarının Yemek İkram Pratiği


Karakaya M. F.

Toplumsal Değişim, cilt.1, sa.1, ss.101-111, 2019 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 1 Sayı: 1
  • Basım Tarihi: 2019
  • Dergi Adı: Toplumsal Değişim
  • Sayfa Sayıları: ss.101-111
  • İstanbul Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Mübadele tarzları literatürü, saf armağandan bir borç biçimine doğru dönüşüme örtük bir şekilde gönderme yapan çizgisel bir tarih önermektedir. Hâlbuki, Türk kadınlarının komşularına yaptıkları yemek ikramları pratiği bu çizgisel tarihe döngüsel bir alternatif sunmaktadır. Bir başka deyişle örtük bir borçluluğa dönüştükten sonra Türk kadınlarının komşularına sundukları yemek ikramı, gündelik hayatlarında bir tür çakma-armağana dönüşmüştür. İlk olarak bu çalışma, derinlemesine mülakatlardan elde edilen verileri temel alarak bu yemek ikramı ve sonucunda yaşanan tabak trafiğinin Türk kadınlarının gündelik hayatlarında nasıl gerçekleştiğini detaylıca tasvir etmeyi amaçlamaktadır. İkinci olarak çalışma, bu pratiğin nasıl bir yandan komşular arasındaki ilişki bağlarını gevşeten (Bu nedenle çakma olarak nitelenmektedir.) bir yandan da saf armağana yakın olması itibarıyla komşular arası dayanışma potansiyelini hâlen içinde barındıran bir tür çakma- pratiğe dönüştüğünü göstermeyi amaçlamaktadır. Son olaraksa bu çalışma, borç-merkezli piyasa kapitalizminin hâkim olduğu bir dünyada gündelik hayat içerisinde çeşitli mübadele tarzı alternatiflerinin varlığına işaret etmeyi amaçlamaktadır.

The literature on the transformation of modes of exchange tacitly asserts a linear history where the mode of exchange transforms from being a pure gift into being a form of debt. Yet, the transformation of a gift exchange practice by Turkish women where they offer food to their neighbors provides a counter-argument to this linear history, by asserting an alternative cyclical history. In other words, after transforming into a form of latent indebtedness, Turkish women’s food offerings to their neighbors during the course of their daily routines has transformed into a pseudo-gift within a financialized world. Based on the data derived from in-depth interviews, this study first aims at describing in detail how this food and the resulting plate traffic transpires in the daily lives of Turkish women. Secondly, this study seeks to illustrate how this practice has transformed into something of a pseudo-gift that undermines solidarity among neighbors by loosening the social ties among them (this being the reason why it is called pseudo) while still having the potential to maintain solidarity since it is very close to a pure gift. All in all, this study is willing to point out alternative forms of exchange in daily life within a world dominated by debt- oriented market capitalism.