Fisher Hipotezi ve Beklentilerin Rolü

Hacıoğlu V., Yerlikaya Ö.

İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, cilt.64, sa.2, ss.109-130, 2014 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 64 Sayı: 2
  • Basım Tarihi: 2014
  • Dergi Adı: İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.109-130
  • İstanbul Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu çalışmanın amacı faiz oranları ve enflasyon arasında bire bir ilişki olduğu yönündeki Fisher hipotezinin uzun dönemde geçerliliğini rasyonel beklentiler modeline göre reel değişkenler kullanarak Türkiye ekonomisi için test etmektir. Değişken seçimindeki temel fark beklentilerin rolünden kaynaklanmaktadır. Mecvut literatürde rasyonel beklentiler varsayımı altında Fisher hipotezi testi nominal faiz ve enflasyon oranları kullanılarak yapılmaktadır. Ancak rasyonel beklentilere sahip sofistike iktisadi aktörler iktisadi kararlarını “para peçesi”ne takılmaksızın nominal değerlere göre değil, reel değerlere göre almaktadırlar. Bu anlamda nominal değişkenlerin kullanıldığı bir model adaptif beklentilere uygun olarak temelde para yanılsaması varsayımını kabul eden bir modeldir. Rasyonel beklentiler varsayımında ise reel değerlerin kullanılması gerekmektedir. Çalışmamızdaki “yeni” yaklaşım, beklentilerin Fisher hipotezi üzerindeki rolünü dikkate almış olmasıdır. Koentegrasyon testi sonuçları reel faiz oranları ile paranın beklenen değerindeki değişimler arasında uzun dönemli iksitadi bir dengenin varlığına işaret etmektedir.










 


The aim of this study is to test the long run validity of the Fisher hypothesis for Turkish economy according to the rational expectations model by using real variables. The essential difference in variable choice originates from the role of expectations. In the current literature, the test of the Fisher hypothesis is implemented by the use of nominal intrerest and inflation rates. But the sophisticated economic agents with rational expectations take their economic decisions according to real variables rather than nominal variables without being entangled by the “veil of money.” In this sense, the model in which nominal variables are used is in fact a model that accepts the money illusion hypothesis in accordance with adaptive expectations. In case of rational expectations model, the real variables are to be used. The “new” approach of our paper is that we’ve taken into consideration the role of expectaions on Fisher hypothesis. The results of cointegration test indicate the existence of a long run economic equilibrium between real interest rates and expected value of money.