Botanik Bahçelerinin Küresel Dağılış Özellikleri, Biyoçeşitlilik ve İklim Değişimi Bakımından Önemi [The Global Distribution Characteristics of Botanic Gardens and Their Importance for Biodiversity and Climate Change]


Creative Commons License

AVCI M., AVCI S.

1. İstanbul Uluslararası Coğrafya Kongresi [1st Istanbul International Geography Congress], İstanbul, Türkiye, 20 - 22 Haziran 2019, ss.694-705

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: İstanbul
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.694-705
  • İstanbul Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

1990’lı yıllardan bu yana koruma konusundaki gayretlere rağmen biyoçeşitlilikteki kayıplar giderek artmaktadır. Günümüzde tüm ekosistemler üzerinde insanın belirgin şekilde etkili olması ve bu doğal ekosistemleri değişikliğe uğratması, Antroposen adı verilen yeni bir çağın tanımlanmasına yol açmıştır. Bu çağda hem insan etkisi hem de iklim değişimi süreçlerinin sonuçları, biyoçeşitliliğin korunması konusundaki çabaları daha da zorlaştırmaktadır. Bu çeşitliliğin korunmasında gelecekte botanik bahçelerinin işlevinin çok daha önemli olacağı açıktır. Botanik bahçeleri değişen iklim koşulları ve yeni yaşam ortamlarına uyum, göç olasılıkları, fenolojik değişimlerin gözlemlenmesi ve bu değişimlerin değerlendirilmesi yanında şehirlerdeki bitki çeşitliliğinin yönetilmesinde de anahtar bir rol üstleneceklerdir. Botanic Garden Conservation International (BGCI) verilerine göre Dünya genelinde 3500’ün üzerinde botanik bahçesi, arboretum, park ve/veya tohum bankası vardır. Botanik bahçeleri, bilinen tüm bitki türlerinin yaklaşık üçte birinin canlı örneklerinden oluşan koleksiyonlara sahiptir. Bu bahçelerin çoğunda herbaryumlar ve tohum bankaları da bulunmaktadır. Tohum bankaları bitkilerin neslinin tükenmesine karşı bir sigorta işlevi yerine getirmekte ve aynı zamanda bilimsel araştırmaları desteklemektedir. İklim değişikliği süreçleri dikkate alındığında da botanik bahçelerinin değeri ve sorumlulukları çok önemlidir. Bu çalışmanın amacı botanik bahçelerinin dünya üzerindeki dağılışını coğrafi özellikler açısından değerlendirmektir. Botanik bahçelerinin büyük ekosistemlere, megaçeşitlilik ülkelerine, sıcak noktalara, nüfusa, gelir düzeyine, şehirleşme oranına ve şehirlere göre durumunu açıklayabilmek için, ArcGIS 10.2 ortamında hazırlanan haritalara botanik bahçelerinin koordinatları işlenmiş ve dağılış haritaları oluşturulmuştur. Botanik bahçelerinin zamansal gelişimi yanında, bu bahçelerin günümüz küresel dağılışı, iklim değişimi bağlamında değerlendirilmiştir.

Despite conservation efforts since the 1990s, biodiversity losses continue to accelerate. The apparent impact of humanity on ecosystems and the resulting changes due to human activities have led to a new era: the Anthropocene. In this era, biodiversity conservation efforts are even more challenging because of both human impact and the consequences of climate change processes. To preserve biodiversity, botanic gardens are becoming increasingly significant, playing a crucial role in investigations on the adaptation to changing climates and habitats, migration probabilities, observations of phenological changes, and the maintenance of plant diversity in urban areas. According to data from Botanic Garden Conservation International, there are more than 3,500 botanic gardens, arboretums, parks, and/or seed banks across the world. These gardens contain one third of the living samples of all known plant species. Most botanic gardens also have herbariums and seed banks. Seed banks act as insurance against plant extinction and support research. When climate change processes are taken into consideration, the value and responsibilities of botanic gardens become paramount. This study investigated the distribution of botanic gardens from a geographical perspective. To examine the relationship between botanic gardens and major ecosystems, mega-diverse countries, hot spots, population, gross domestic product, urbanization, and cities, ArcGIS 10.2 software was used to create maps. These maps indicate the coordinates of botanic gardens and were used to investigate the effects of their distribution on the aforementioned parameters. The temporal development of the botanic gardens and their current global distribution with respect to climate change were examined.