Kroni̇k Hastalığı Olan Çocuğun İzlemi̇ ve Toplumda Bakımı, Emine Gülbin Gökçay,Gonca KESKİNDEMİRCİ, Editör, Istanbul University Press, İstanbul, ss.693-714, 2024
Kronik sağlık sorunu olan çocuklarda hastalığın kendisine ya da kullanılan ilaçlara bağlı olarak ağız diş sağlığı sorunları daha yüksek oranda gözlenmektedir. Özellikle yaşamın ilk yıllarında çocuğun kronik sağlık problemine odaklanan ailelerin ağız-diş bakımını geri planda tutmaları bu sorunların daha şiddetli yaşanmasına yol açabilmektedir. Bir diğer etken ailelerin çocuklarına şeker içerikli yiyecek/içecek tüketiminde kısıtlama getirmekte zorlanmaları ve daha hoşgörülü olma eğiliminde olmalarıdır. Kardiyak ya da hematolojik hastalıklarda olduğu gibi hastalığın oluşturduğu riskler nedeniyle dental tedavinin daha komplike hale gelmesi, genel diş hekimlerinin bilgi ve deneyimlerinin sınırlı olması ve diş hekimi ile pediatrist/tedavi ekibinin iş birliğindeki aksaklıklar da ağız diş sağlığı ile ilgili problemlerin yönetimini zorlaştırmaktadır. Diş çürüğü ve periodontal hastalık en çok gözlenen global ağız sağlığı sorunları olup, genel sağlık üzerinde ve çocuğun yaşam kalitesinde önemli etkilere sahiptir. Özellikle bağışıklık sisteminin baskılandığı kanserler ya da kalp hastalığı gibi bazı kronik hastalıklarda çocuklar ağız diş sağlığı problemlerinden daha çok etkilenirler. Bu nedenle özellikle kronik sağlık sorunları olan çocuklarda ağız sağlığının optimum düzeyde tutulması, koruyucu ve önleyici uygulamalar ve spesifik tedavi yaklaşımları önem kazanmaktadır. Bu bölümde çocukluk döneminde görülen ve ağız diş sağlığı üzerinde belirgin etkileri olan astım, konjenital kalp hastalıkları, kronik böbrek hastalığı, kanama bozuklukları ve pediatrik kanserler gibi kronik hastalıkların spesifik ağız içi bulgularının yanı sıra ağız diş bakımında ve tedavide dikkat edilmesi gereken faktörler derlenmiştir.