Akademik Veri Yönetim Sistemi
13. Klinik Enteral Parenteral Nütrisyon Kongresi 2023, İstanbul, Türkiye, 16 - 19 Mart 2023, ss.121-124
Amaç: Yaşlanma ile birlikte vücut kompozisyonunda yağ kütlesinin artışına sekonder yaşlı bireylerde yağ yüzdesine göre obezite görülme sıklığı artmaktadır. Yaşlı yetişkinlerde yağ kütlesinin artması yetersiz beslenme riskinin gözden kaçmasına neden olmaktadır. Toplumda yaşayan yağ yüzdesine göre obez yaşlı erişkinlerde yetersiz beslenme sıklığı ve ilişkili faktörleri incelemektir.
Yöntem: Nisan 2012-Kasım 2022 tarihleri arasında bir üniversite geriatri polikliniğine başvuran ≥60 yaş toplum içinde yaşayan 2013 hastanın verileri retrospektif olarak incelendi. 296 katılımcı çalışmaya dahil edildi. Katılımcıların yaşı, cinsiyeti, eğitim-medeni durumu, sigara içme, günlük fiziksel aktivite, hastalıkları, ilaçları, geriatrik sendromların varlığı (yutma- çiğneme güçlüğü, düşme, üriner- fekal inkontinans, kabızlık, uyku bozuklukları, kronik ağrı, kırılganlık, probable sarkopeni), yaşam kalitesi değerlendirmeleri hasta dosyalarından retrospektif elde edilmiştir. Günlük yaşama aktiviteleri KATZ, enstrümental günlük yaşam aktiviteleri LAWTON BRODY ölçekleriyle değerlendirildi. Kırılganlık, FRAIL ölçeği ile tarandı. Yetersiz beslenme taramasında, Mini Nutrisyonel Test kısa form (MNA-SF) kullanıldı. MNA-SF skorunun ≤11 olması yetersiz beslenme olarak tanımlandı. Yağ yüzdesi ve vücut ağırlığı, Biyoimpedans cihazıyla ölçüldü. Yağ kitlesine göre obezite Zoico metodolojisiyle tanımlandı (Yağ yüzdesinin ≥ %27,3, %40,7 erkek/kadın). El kavrama kuvveti el dinamometresi ile ölçüldü ve düşük saptanması probable sarkopeni olarak tanımlandı. Düşük el kavrama kuvveti Türk toplumuna özgü cut-off’a göre (35 kg /20 kg kadın ve erkekte sırası ile) tanımlandı .
Bulgular: 296 obez yaşlı yetişkinin (102 erkek/194 kadın) ortalama yaşı 74.4+6.5, medyan yağ %42,2 (27.4-59.5). Hastaların %19,6 'sında MNA-SF’e göre yetersiz beslenme saptandı. Yetersiz beslenme ile bağımsız ilişkili faktörleri bulmak üzere univariate analizlerde yetersiz beslenme ile ilişkili çıkan faktörler (yaş, cinsiyet, eğitim, günlük fiziksel aktivite, depresyon, yutma-çiğneme güçlüğü, probable sarkopeni, kronik hastalık sayısı, EGYA) kullanılarak multivariate logistic regression analizleri yapıldı. Obez yaşlı erişkinlerde yetersiz beslenme ile bağımsız olarak ilişkili faktörler depresyon [OR=0.299, %95GA (0.121-0.740), p=0.009] ve günlük fiziksel aktivite durumu [OR:0.612%95GA (0.426-0.880), p=0.008] olarak saptandı.
Sonuç: Sonuçlarımız, depresyon ve düşük günlük fiziksel aktivite düzeyi olan obez yaşlı erişkinlerde yetersiz beslenmenin taranmasının önemine dikkat çekmiştir.