Alanya'nın (Antalya) Yerleşme Tarihi


Zayım M.

9. INTERNATIONAL CONGRESS ON SOCIAL SCIENCES & HUMANITIES, Paris, Fransa, 25 - 27 Ağustos 2023, cilt.1, ss.516-517

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Cilt numarası: 1
  • Basıldığı Şehir: Paris
  • Basıldığı Ülke: Fransa
  • Sayfa Sayıları: ss.516-517
  • İstanbul Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Alanya, Antalya‘nın ilçelerinden biridir. ―Türk Rivierasının İncisi‖ olarak da bilinen Alanya‘nın

kuzeyinde Toros Dağları, güneyinde Akdeniz, batısında Manavgat, doğusunda ise Gazipaşa yer

almaktadır. 1.598,51 km²'lik bir alana sahip olan Alanya‘nın 2022 yolu verilerine göre nüfusu

364.180‘dir.

Antik Dönem Kilikya ile Pamfilya arasında sınırda kalan Alanya‘nın yerleşim tarihi yapılan kazı

çalışmaları ile birlikte Paleolitik Döneme kadar gitmektedir. 1957 yılında keşfedilen Kadıini

Mağarası‘nda ilk yerleşme izlerine rastlanmıştır.

Bizans Dönemi‘nde derebeylerine ve Anadolu Selçuklu Devletine de başkentlik yapmış olan

Alanya stratejik bir öneme sahiptir. Nitekim Antik Dönemde korsanlar tarafından hakimiyet

altında tutulan Alanya (o dönemdeki adıyla Korakesion‘un) son derece önemli arz etmektedir.

Akdeniz‘in depo alanı olarak kullanılan limanı ile dikkat çekmektedir.

Bizans Dönemi‘nde ―güzel dağ‖ anlamına gelen Kalon Oron/Oros, Kaxou Opoş, (Καλόν Ορος)

adı ile anılmıştır. Daha sonraları sultan Alaeddin Keykubat‘tan adını alacak olan Alanya‘nın

Selçuklular tarafından fethedilmesi 1221/1222 yıllarına rastlamaktadır. Büyük Selçuklu Sultanı

Alanya‘yı fethettikten sonra burada Alanya kalesini, şehri yeniden tesis ettirmiştir. Başket

Konya‘ya olan yakınlığı şehrin büyüyüp gelişmesine, korsanlardan temizlenen şehir sahip olduğu

limanı ile de önemli ticaret merkezi haline gelmiştir. Alaeddin Keykubat kış aylarını genellikle

burada geçirmiştir. Sultan Alaeddin‘în ölümü ile Moğol istilasına uğrayan bölgede Selçuklu

hakimiyeti azalmış ve güç kaybetmiştir. Kurulan Alaiye Beyliği ile beylikler dönemine giriş

yapılmış ve Fatih Sultan Mehmet döneminde Gedik Ahmet Paşa tarafından 1471 yılında da

Osmanlı hakimiyetine girmiştir. Bu fetih ile birlikte Akdeniz‘in hakimiyeti Osmanlı kontrolüne

geçmiştir. Bu fetih ticaret yollarının güvenliği açısından da oldukça önem arz etmiştir.

Osmanlı Devleti‘nin yıkılma sürecinde Fransızlar tarafından işgal edilen bölge, Cumhuriyet‘in

kurulması ile birlikte Türkiye Cumhuriyeti‘ne geçmiştir. 1874 yılında kurulmuş olan belediye

teşkilatı Cumhuriyet Dönemi‘nde de devam etmiştir.