Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü III.Lisanüstü Eğitim Sempozyumu Lisans Üstü Eğitimde Sorunlar ve Çözüm Önerileri Bildiriler 17-20 Ekim 2007 ss.565-571., Eskişehir, Türkiye, cilt.1, sa.1, ss.565
Bu yazının amacı disiplinlerarası bir bilim dalı olarak çeviribilimin özgülüğünü tartışmaktır. Bu amaçla ilk önce disipilinlerarası kavramı üzerinde durulmuş, bunabağlı olarak çeviribilimin öteki bilim dallarıyla birincil ve ikincil ilişkileri
tartışılmıştır. Bu bağlamda çevirbilimin özgül bir bilim dalı olmasında bu ilişkilerin Türkiye'deki etkisini ortaya çıkarmak üzere İstanbul Üniversitesi çeviribilim bölümünde bulunan 1985 ve 2006 yılları arasındaki tezlerden bir araştırma modeli geliştirilerek birincil ve ikincil ilişkilerden yola çıkan araştırmacıların çeviribilimin
özgüllüğüne katkıları irdelenmiştir. Sözkonusu araştırma modeli, I. Aşamada,künye bilgileriyle ilgili paradigmaları, II.Aşamada araştırma süreciyle ilgili “inceleme odağı”, “kuramsal yaklaşım”, “kuramsal yöntem” gibi araştırma
süreciyle ilgili paradigmaları, III. Aşamada ise elde edilen verileri doğrulamak üzere kaynakçayla ilgili “kaynakçanın güncelliği, kaynakların dil dağılımı ve kaynakçanın tutarlığıyla ilgili paradigmaları kapsamına almıştır. Sonuç bölümünde ise çeviribilimin özgüllüğüne katkıda bulunduğu saptanan tezler sözkonusu paradigmalar çerçevesinde sayısal verilerle gerekçelendirilerek açıklanmıştır.Bundan böyle sözkonusu yazıda hem çeviribilimsel bir araştırma modeli sunulmuş,hem de çeviribilimin özgüllüğünü kazanmasında disipilinlerarası ilişkilerin önemi “sistem kuramı”ndan yola çıkarak irdelenmiştir.
Anahtar sözcükler: disiplinlerarası araştırma, bilimsel paradigma, görgülük, sistem
kuramı, betimleyici araştırma, araştırma modeli, bütünce araştırması
This paper discusses the autonomy of Translation Studies. For this purpose, it first
focusses on the Notion of interdisiplinarity; next it deals with primary and secondary
relations. Within this framework, it studies the investigators who set out from the
primary and secondary relations in such a way as to test their contribution to
Translation Studies as a fully-fledged discipline. In the first phase of case study
bibliographical paradigms are identified; in the second phase it focusses on
operational paradigms such as focus of interest, theoretical approach, and
theoretical method; in the third phase, it covers paradigms related with references
such as updatedness of resources, linguistic distribution and consistency of them to
consalidate the data data obtained in the previous phases. In the last section,
dissertations which have contributed to the field are rationalized numerically in the
light of the paradigms submitted before. In conclusion, this paper both submits a
research model and studies the role of interdisciplinary relations in gaining
autonomy from the point of “system theory”.
Key words: interdisciplinary research, scientific paradigms, empiricism, descriptive
study, research model, corpus study.
Gİ