Akademik Veri Yönetim Sistemi
23. Ulusal Cerrahi Kongresi , Antalya, Türkiye, 24 - 28 Nisan 2024
Adrenal venöz örnekleme primer hiperaldosteronizmde cerrahi tedavi başarı şansını artırıyor mu?
Aylin Doylu, İrem Karataş, Yalın İşcan, İsmail Cem Sormaz, Nihat Aksakal, Hülya Hacışahinoğlulları, Arzu Poyanlı, Gülçin Yeğen, Fatih Tunca, Yasemin Giles Şenyürek
Amaç
Primer hiperaldosteronizmde etiyoloji en sık sürrenal adenom olup, ikinci sıklıkla bilateral adrenal hiperplazidir. Adenom saptanan hastalarda tedavi cerrahi iken, bilateral adrenal hiperplazide medikal tedavi ön plandadır. Görüntülemelerde bilateral makro ya da mikronodüler sürrenal hiperplazi saptanan hastalarda hormonal salgı taraf bulgusu veriyorsa cerrahi tedavi bir seçenek olmaktadır. Adrenal venöz örnekleme (AVÖ) hormonal lateralizasyonu belirlemede altın standart yöntemdir. Çalışmamızın amacı primer hiperaldosteronizm tanısı ile ameliyat edilen hastalarda adrenal venöz örneklemenin tedavi başarı şansını artırıp arttırmadığının araştırılmasıdır.
Yöntem
İstanbul Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Endokrin Cerrahi Kliniğinde 1 Ocak 2008 – 1 Ocak 2023 tarihleri arasında primer hiperaldosteronizm tanısı ile laparoskopik ve retroperitoneal endoskopik sürrenalektomi yapılan hastalar retrospektif değerlendirildi. Hastalar AVÖ yapılanlar/yapılmayanlar olarak iki gruba ayrıldı. Preoperatif klinik bulguları, cerrahi sonrası komplikasyonları ve postoperatif klinik sonuçları değerlendirildi. Postoperatif sonuçlar cerrahiye komplet yanıt (medikal tedavi olmadan normotansif), kısmi yanıt (medikal tedavi ihtiyacı azalan) ve yanıtsız (medikal tedavi ihtiyacı aynı kalan veya artan) olmak üzere 3 grupta değerlendirildi.
Bulgular
Çalışmaya 32 (%57.1) kadın, 24 (%42.9) erkek toplam 56 hasta dahil edildi. Yaş ortalaması 46.6 (19-74) olarak saptandı. Başvuru anında hastaların 55’inde (%98.2) hipertansiyon, 41’inde (%73.2) hipopotasemi mevcuttu. On sekiz hastada (%32.1) peroperatif dönemde taraf belirleme amacıyla AVÖ yapılmıştı. İki hastada retroperitoneal endoskopik sürrenalektomi uygulanırken, diğer hastaların tamamında transabdominal laparoskopik sürrenalektomi uygulandı (21 sağ (%37,5); 35 sol (%62.5)). Perioperatif ya da postoperatif komplikasyon izlenmedi. Ameliyat sonrası histopatolojik incelemede 46 (%82.2) hastada adenom, 10 (%17.8) hastada ise mikro ve makronodüler korteks hiperplazisi saptandı. AVÖ yapılan ve yapılmayan iki grup karşılaştırıldığında hastaların tedaviye yanıtlarında istatistiksel farklılık olmadığı görüldü (p=0.068). Tüm çalışma grubunda ameliyat sonrası adrenal yetmezlik ve mortalite görülmedi.
Sonuç
Az hasta sayısı ile yapılan çalışmamızda, primer hiperaldosteronizmde adrenal venöz örneklemenin cerrahi tedavi yanıtlarına etki etmediği saptanmıştır.