Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Biga İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Yönetim Bilimler Dergisi, vol.18, no.38, pp.865-885, 2020 (Peer-Reviewed Journal)
İkili yapının hakim olduğu gelişen ülkeler geleneksel kesimden (tarım) modern kesime (sanayi) geçiş yaparken, üretimleri de düşük katma değerli ve bilgi içeriği düşük mallardan, yüksek katma değerli mallara doğru bir geçiş sergilemektedir. Yapısal dönüşüm olarak adlandırılan bu geçiş sürecinde, üretim niteliği değişim gösterirken, ülkelerin enerji ihtiyaçları ve enerji tüketimleri de artmaktadır. Bu durum, özellikle küresel ısınma sebebiyle çevresel duyarlılığın daha da arttığı günümüzde, gelişen ülkelerin yapısal dönüşümü çevresel kötüleşme pahasına mı gerçekleştirdiği sorularını akla getirmektedir. Bu amaçla bu çalışmada, Dünya Bankası raporunda da belirtildiği gibi, 1965’ten itibaren önemli bir büyüme performansı sergilemeye başlayan ve küresel değer zincirinde önemli birer ülke konumuna gelen ASEAN’ın kurucu ülkelerinde, yapısal dönüşüm ve CO2 emisyonu arasındaki uzun dönem ilişkisi incelenmektedir. Ekonomik karmaşıklık indeksi, son dönemlerde yapısal dönüşümü temsil eden bir değişken olarak kullanılmaktadır. Söz konusu ülkeler için 1990-2014 dönemi kapsamında ekonomik karmaşıklık indeksi ve CO2 emisyonu arasındaki eşbütünleşme analizi sonuçları, ekonomik karmaşıklık indeksinin uzun dönemde Tayland, Filipinler ve Endonezya’da CO2 emisyonu üzerinde negatif etkisinin olduğunu ortaya koymaktadır. Bir diğer ifadeyle, uzun dönemde adı geçen ülkelerin ekonomik karmaşıklık düzeyi arttıkça, CO2 emisyonları azalmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Ekonomik Karmaşıklık İndeksi, Üretimin ve İhracatın Sofistikasyonu, CO2 Emisyonu, Eşbütünleşme Analizi.