Kalkınma bağlamında yoksulluğun yönetiminde sosyal kamu harcamaların ekonomi politiği

Çelebi H.

https://www.ekonomim.com/kose-yazisi/kalkinma-baglaminda-yoksullugun-yonetiminde-sosyal-kamu-harcamalarin-ekonomi-politigi/818311, cilt.1, sa.1, ss.1, 2025 (Hakemsiz Dergi)

Özet

2. Dünya Savaşı sonrasında küresel ölçekte benimsenen kalkınma paradigması, ekonomik büyümeyle birlikte toplumsal refahı artırmayı amaçlayan bütüncül bir yaklaşım sunmaktaydı. Devletin aktif müdahalesini esas alan bu bu model yoksulluğu yapısal nedenleriyle ele alırken sosyal kamu/koruma harcamaları aracılığıyla gelir dağılımını dengelemeyi ve toplumsal bütünlüğü güçlendirmeyi hedefledi. Ancak 1980’li yıllardan itibaren yükselen neoliberal politikalar, kalkınmayı salt büyüme göstergesiyle ölçen dar bir çerçeveye indirgerken, yoksulluğu ortadan kaldırmak yerine onu yönetilebilir bir olguya dönüştürdü. Bu süreçte sosyal kamu harcamaları, kalkınmanın motoru olmaktan çıkarak toplumsal rıza üretme ve otoritenin meşrutiyetini yeniden üretme aracına evrildi. Böylece devlet kalkındıran bir aktör olmaktan ziyade, yoksulluğu idare eden ve bu idare biçimi üzerine siyasal iktidarını, tahkim eden bir konuma yerleşti. Daha da önemlisi yoksulluk kalıcı ve yapısal bir karaktere büründü.

Bu çalışma, sosyal kamu harcamaları ile ekonomik büyüme arasındaki ilişkiyi değerlendirirken, yoksulluğun bu dönüşümü açıklanmaya çalışıldı.