Bu makale, 19. yüzyılın son çeyreğinde Edirne’de inşa edilmiş ve daha önce detaylı bir araştırmaya konu olmamış Rum Erkek Okulu (gymnasium) ve Zapyon Kız Okulu’nun inşa süreçleri ile mimari özelliklerine odaklanmaktadır. Her iki okul da dönemin öne çıkan ve İstanbul’da başta Fener Rum Erkek Lisesi olmak üzere çeşitli yapıları bulunan mimar Konstantinos Dimadis tarafından tasarlanmıştır. Dimadis eserlerinde, dönemin diğer mimarlarından farklı olarak, Bizans ve Orta Çağ canlandırmacısı bir yaklaşım benimsemiştir. Buna bağlı olarak yapılarını kuleler ve burçlar ile donatmış, cephelerde yoğun tuğla dekorasyon kullanmıştır. Makale kapsamında, günümüze gelememiş Edirne Rum Erkek Okulu’nun konumu, inşa süreci ve mimari özellikleri, dönem yayınları ve görsel belgeler üzerinden incelenmiştir. Zapyon Kız Okulu ise günümüzde mevcuttur ve Polisevi olarak kullanılmaktadır. T.C. Devlet Arşivleri Osmanlı Arşivi’nde bu yapının inşa izni için hazırlanan, yapının şematik bir cephe çizimini ve vaziyet planını içeren bir çizim ile mimari özelliklerinin anlatıldığı belgelere ulaşılmıştır. Mimari tasarım ve süsleme programı bakımından Edirne Rum Erkek Okulu’nun Dimadis’in Bizans ve Orta Çağ canlandırmacısı yaklaşımını yansıttığı, Fener Rum Erkek Lisesi arasında büyük benzerlikler taşıdığı görülmektedir. Edirne Zapyon Kız Okulu ise daha sade olmakla beraber kullanılmış olan burç ve tepelik ögeleri ile yukarıda bahsedilen iki okulla uyumludur. Her iki yapı da farklı cemaatlere ev sahipliği yapmış olan Edirne’nin zengin geç dönem Osmanlı mimari mirasının parçaları olarak önem taşımaktalardır.
This article focuses on the construction processes and architectural features of the Greek Boys’ School (gymnasium) and Zapyon Girls’ School, built in Edirne in the last quarter of the nineteenth century. Neither of the two buildings has been the subject of detailed research. Both schools were designed by the prominent architect Konstantinos Dimadis, who was known for his various structures, including the Fener Greek Boys’ School in Istanbul. Dimadis adopted a Byzantine and Medieval revivalist approach that distinguished him from other architects of his time. Accordingly, he adorned his buildings with towers and bastions and used extensive brick decorations on the facades. In the scope of the article, the location, construction process, and architectural features of the Edirne Greek Boys’ School, which has not survived to the present day, were examined through period publications and visual documents. The Zapyon Girls’ School, on the other hand, still exists today and is used as a Police House. Documents containing a schematic facade drawing and site plan, along with descriptions of the building’s architectural features, were found in the Ottoman Archives of the Turkish State Archives related to the construction permit of this building. In terms of architectural design and decoration program, the Edirne Greek Boys’ School reflects Dimadis’s Byzantine and Medieval revivalist approach and shows significant similarities with the Fener Greek School. The Edirne Zapyon Girls’ School, although simpler, aligns with the two aforementioned buildings with its bastions and pediment. Both structures are significant pieces of Edirne’s rich late Ottoman architectural heritage, reflecting the city’s history of hosting diverse communities.
