58. Ulusal Diyabet Metabolizma ve Beslenme Hastalıkları Kongresi, Antalya, Türkiye, 11 - 14 Mayıs 2022, ss.294-297
SENKRONİZE DİYABET TAKİBİ SİSTEMİ
Mustafa Kahraman1, Ümmü Mutlu2, Ramazan Çakmak3, Mehmet Ali Ertürk4, Hüseyin Yıldız5, Hatice Vildan Düdükçü6, Gökhan Özoğur7, Hatice Nizam Özoğur7, Elif Beyza Boz8,
Hasan Ediz Özbek8, Numan Sadık Barut8, İrem Yüksel8, Serkan Kurt6, Muhammed Ali Aydın7, Nizamettin Aydın9, Kubilay Karşıdağ2, Şükrü Öztürk10, İlhan Satman2, Mehmet Akif Karan11 1İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi, Fizyoloji Ana Bilim Dalı
2İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi, İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı, Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Bilim Dalı
3İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi, İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı, Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Bilim Dalı; İstinye Üniversitesi Hastanesi Medicalpark Gaziosmanpaşa 4İstanbul Üniversitesi, Cerrahpaşa, Ulaştırma ve Lojistik Fakültesi, Ulaştırma ve Lojistik Bölümü 5İstanbul Üniversitesi, Cerrahpaşa, Teknik Bilimler MYO, Makine ve Metal Teknolojileri Bölümü 6Yıldız Teknik Üniversitesi, Elektrik ve Elektronik Fakültesi, Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği Bölümü
7İstanbul Üniversitesi, Cerrahpaşa, Mühendislik Fakültesi, Bilgisayar Mühendisliği Bölümü 8İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi
9Yıldız Teknik Üniversitesi, Elektrik ve Elektronik Fakültesi,Bilgisayar Mühendisliği Bölümü 10İ.Ü İstanbul Tıp Fakültesi, İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı, Tıbbi Genetik Bilim Dalı
11İ.Ü İstanbul Tıp Fakültesi, İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı, Geriatri Bilim Dalı
GİRİŞ VE AMAÇ: Bütüncül bir yapı olarak tasarlanan “Senkronize Diyabet Takibi Sistemi” ile hastaların insülin tedavilerini zamanında ve doğru dozda uygulayabilmesi, hastaların kullandıkları insülin dozları ve enjeksiyon zamanının otomatik olarak sisteme kaydedilmesi, bu zamanlama aksadığında hasta/hasta yakınına hatırlatılması, sistemden elde edilecek veriler ile tedavi hedeflerine ulaşılıp ulaşılmadığının yakından izlenmesi ve kan glukoz düzeylerinde akut bir değişiklik olduğunda hasta/hasta yakınının ve sağlık ekibinin uyarılması amaçlanmıştır.
YÖNTEM: Bu amaçla insülin kalemlerine monte edilerek kullanılan, uygulama insülin dozunu ve zamanını otomatik olarak belirleyen bir mobil aparat (Resim 1); glukometre ile temas kurarak glisemi düzeylerini ve mobil aparat ile temas kurarak insülin ile ilgili bilgileri kaydeden mobil cihazlar için bir uygulama ve tüm bilgileri depolayan ve hekimin tedavi önerilerini ve takiplerini gösteren web sitesinden oluşan bir sistem hazırlanmıştır. Çalışma ve kontrol grubunu oluşturularak demografik bilgileri, laboratuvar parametreleri, hipo ve hiperglisemi atakları, klinik sorunları kaydedilmiştir. Hastalar 6 ay süre ile takip edilmiştir.
BULGULAR: Açık, kontrollü ve tek merkezli bir pilot çalışma ile sistem insülin kullanan hastalarda başarıyla uygulanmıştır. Sistemi kullanmak üzere 26 hasta alınmıştır. Hastalardan birisi kendi isteği ile çalışmadan ayrılmış; takiplerde iki hastaya ulaşılamamıştır. Kontrol grubundaki 59 hastadan çalışma grubuna benzer özelliklerde 23 hasta randomize edilerek kontrol grubu oluşturulmuştur (Tablo 1). Yaş ortalamaları sistemi kullananlarda 50,1 ±13,0; SS-34 (Devam)
kontrol grubunda 54,0 ± 9,3 yaşındaydı (p=0,252). Sistemi kullanan hastalarda SF-36 ile yaşam kalitesinde iyileşme saptanmış; ortalama açlık kan glukozu düzeyleri ve HbA1c düzeyleri ile belirlenen glisemi kontrolünün daha iyi olduğu (üçüncü ayda anlamlı derecede olmak üzere) görülmüştür (Tablo 2,3).
TARTIŞMA VE SONUÇ: Sonuçlar “Senkronize Diyabet Takibi Sistemi”nin insülin kullanan diyabetik hastalarda başarılı olarak kullanılabileceğini göstermektedir.
Resim 1. Kullanıma hazır mobil aparat prototipi
Tablo 2. Çalışma ve kontrol grubunu 3.ay değerlendirme sonuçları
n: sayı; AKŞ: açlık kan şekeri; ort: Ortalama; s.s.: standart sapma; *Anlamlı; IQR: çeyrekler arası aralık Tablo 3. Çalışma ve kontrol grubunun bazal ve 6. aydaki SF-36 skorlarının karşılaştırılması
Tablo 3. Çalışma ve kontrol grubunun bazal ve 6. aydaki SF-36 skorlarının karşılaştırılması
Çalışma ve kontrol gruplarının demografik ve laboratuvar verileri
Çalışma n=23 | Kontrol n=23 | p | |
Yaş (yıl) (ort.± s.s.) (minimum-maksimum) | 50,1 ± 13,0 (42-81) | 54,0 ± 9,3 (32-76) | 0,252 |
Cinsiyet (n) Kadın Erkek | 10 13 | 11 12 | 0,555 |
Vücut kitle indeksi (kg/m2) (ort.± s.s.) | 30,4 ± 4,8 | 33,3 ± 7,2 | 0,123 |
Diyabet süresi (yıl) | 12,2 ± 9,2 | 13,8 ± 7,4 | 0,518 |
Hipertansiyon (%) | 60 | 65 | 0,760 |
Dislipidemi (%) | 65 | 87 | 0,083 |
Koroner arter hastalığı (%) | 13 | 30 | 0,157 |
Hipoglisemi (%) | 8,6 | 21,7 | 0,218 |
Hiperglisemi (%) | 26,1 | 26,1 | 1,000 |
Günlük glarjin insülin dozu (ünite) (ort. ± s.s.) | 23,1± 13,1 | 31,3 ± 15,3 | 0,026* |
Toplam OAD sayısı Median, IQR | 2 (1-2) | 2(2-2) | 0,055 |
Antihipertansif tedavi kullanımı | 56,5 | 73,9 | 0,216 |
Statin kullanımı | 56,5 | 78,3 | 0,1 |
Açlık kan glukozu (mg/dL) Median, IQR | 147 (105,0-197,0) | 152 (129-203) | 0,531 |
HbA1c (%) (ort.± s.s.) | 8,8 ± 2,2 | 8,3 ± 1,9 | 0,416 |
Kreatinin (mg/dL) Median, IQR | 0,87 (0,66-1,06) | 0,78 (0,70-1,05) | 0,895 |
LDL-kolesterol (mg/dL) | 99,0 ± 19,2 | 111,5 ± 32,4 | 0,123 |
Trigliserid (mg/dL) Median, IQR | 161,0 (126,1-192,5) | 163 (74,7-240) | 0,990 |
HDL-kolesterol (mg/dL) (ort. ± s.s.) | 41,3 ± 15,0 | 44,6 ± 10,9 | 0,441 |
Total kolesterol (mg/dL) Median, IQR | 174 (161-185) | 185 (153-211) | 0,314 |
Sistolik kan basıncı (mmHg) | 135,6 ± 16,9 | 135,7 ± 22,4 | 0,984 |
Diyastolik kan basıncı (mmHg) | 81 ± 9,1 | 79,7 ± 13,8 | 0,600 |
Sigara kullanımı (%) | 47,8 | 34,8 | 0,36 |
İdrarda mikroalbümin/kreatinin oranı (mg/g) Median, IQR | 6,2 (4,1-94,8) | 32 (9,0- 114,0) | 0,028* |
ort: Ortalama; s.s.: standart sapma; *Anlamlı; IQR: çeyrekler arası aralık; OAD: oral antidiyabetik