Akademik Veri Yönetim Sistemi
Siyasi, Sosyal ve Kültürel Yönleriyle Türkiye ve Rusya 4, Osman Köse, Editör, Berikan Yayınevi, Ankara, ss.1-27, 2020
Eski sadrazamlardan Rum Mehmed Paşa ailesinden gelen Rumbeyoğlu Fahred-din [Reşad] Bey, meslekten yetişme bir hariciyeci idi. Kendisi Viyana, Roma, Atina, Petersburg, Londra, Berlin, Peşte gibi önemli misyonlarda görev yaptı; Uşi Antlaşma-sı’nı imzalayan heyette bulundu ve Çetine Sefareti’ne atandı. 1914 yılı Şubat ayında ise daha önce başkatip, şehbender ve müsteşar olarak bulunduğu Petersburg’a sefir-i kebir vekili ünvanıyla tayin edildi.
Dünyanın büyük bir savaşa sürüklendiği dönemde, Rusya gibi mühim bir ülkede Osmanlı İmparatorluğu’nu temsil eden Fahreddin Bey, yaklaşık dokuz ay süren memu-riyeti boyunca pek çok siyasi gelişmeyle karşı karşıya kaldı. İlk dönemlerde; Türk-Yunan ilişkileri, Boğazlar Sorunu, Türkiye’deki Alman subayları, Kafkasya’daki askeri hareketlilik, Osmanlı Devleti ile Rusya arasındaki yakınlaşma girişimi gibi konular gündemde bulundu. Birinci Dünya Savaşı’nın başlamasından sonra ise esas konu savaş oldu ve savaş şartlarındaki hemen her mesele sefaretin gündeminde yer buldu. Bu çalışmada iki devlet arasındaki ilişkiler ve Osmanlı İmparatorluğu’nun savaşa giriş süreci, Petersburg’da görevli Osmanlı misyon şefinin faaliyetleri üzerinden açıklanma-ya çalışılacaktır. Bu bakımdan Osmanlı arşiv belgeleri esas alınmıştır. Ayrıca Fahreddin Bey’in hatırat niteliğindeki tefrika edilmiş yazılarından, çeşitli gazetelerden ve telif eserlerden de yararlanılmıştır.