GİBTÜ İslami İlimler Fakültesi Dergisi SIRAT, cilt.3, sa.1, ss.53-75, 2022 (Hakemli Dergi)
Hicrî 2. Asrın başında hadis rivâyetinin kısmen sistemleşmesiyle
hadis meclisleri çoğalmış ve hadisler, râviler aracılığıyla bir sonraki
nesillere aktarılmıştır. Hadislerin sahihini sakiminden ayırmayı
kendilerine görev edinen hadis âlimleri, râvilerin durumlarını
araştırmak için büyük gayret sarf etmişler ve hadis râvilerinin
durumlarını beyan eden eserler kaleme alarak ricâl ilminin temelini
atmışlardır. Ricâl ilmi hadis ilminde rivayetlerin değerlendirilmesinde
önemli bir yer teşkil etmiş ve ortaya konulduğu günden itibaren
muhaddislerin müstağni kalamayacağı bir alan olmuştur. Son
dönemlerde ise ricâl ilmine dair yapılan çalışmalarda ilk dönemlere
nazaran bir gerileme olmuşsa da bu alana büyük katkılar sunan âlimler
de var olmuştur. Ricâl çalışmalarıyla ilgilenen bir âlim de Abdurrahmân
el-Muallimî’dir (öl.1386/1966). O, hem cerh-taʻdîl alanında telif ettiği
eserleriyle hem de tahkikini gerçekleştirdiği ricâl kitaplarıyla çağdaş
dönemde bu alana ciddi katkılar sunan hadis âlimlerinden birisi
olmuştur. Bu makalede ricâl ilmine dair tetkiklerde bulunan
Abdurrahman el-Muallimî tanıtılmış ve bu alana dair yapmış olduğu
çalışmalardan hareketle modern dönemde ricâl ilmine sunmuş olduğu
katkıları incelenmiştir. Yapılan tetkikler sonucunda, rical
çalışmalarının bu dönemde de hem tahkik çalışmalarla hem de müstakil
eserler yazmak suretiyle devam edebileceği ortaya konulmuştur.
Anahtar Kelimeler: Hadis, Râvi, Ricâl İlmi, Cerh-taʻdîl,
Muallimî.
In the 2nd century of Hijra, the number of hadith gatherings have
increased with systematical hadith narrations and hadiths were
transmitted to the next generations via narrators of hadiths. Scholars of
Hadith that pledged themselves to differentiate the authentic narrations
from the weak ones, made great efforts to investigate the status of
narrators and they laid foundations of the science of Rijaal by compiling
the information related to the status of narrators The science of Rijaal
has possessed a significant position in regard to the assesment of
narrations and since its emergence, it has been an area that scholars of
Hadith cannot be independent of. In recent times, although works on
the science of Rijaal has decreased compared to the earlier times, there
are scholars that made great contributions to this area. Abd al-Rahman
al-Mu`allimee, who is a contemporary scholar insterested in the science
of Rijaal, is one of the scholars that contributed to this area with his
original works and critical editions of classical Rijaal books. In this
study, Abd al-Rahman al-Mu`allimee who made great contributions to
the field of Rijaal will be introduced, and his contributions to the field
will be examined basing on his studies.
Keywords: Hadith, The Narrator, Science of Rijaal, al-jarh wa altaʻdîl, al-Mu`allimee.