Akademik Veri Yönetim Sistemi
Diyanet İlmi Dergi, cilt.52, sa.4, ss.215-242, 2016 (Hakemli Dergi)
ÖZ
Ahmed Yesevî'nin tasavvufî düşünceleri ve kurucusu olduğu
Yesevîlik (Yesevîyye) tarikatı, Orta Asya'dan başlayarak Anadolu'ya
ve Balkanlar'a kadar uzanan geniş bir coğrafyada etkili
olmuştur. Manevi kimliğinin yanı sıra edebî kimliği ile de öne
çıkan Yesevî, "Dîvân-ı Hikmet"'inde yazdığı şiirlerinde; ilâhî
aşkı, dinî konuları ve erdemli insanı oluşturan dinî-tasavvufî
unsurları öne çıkararak İslâm'ın Türkler arasında yayılmasında
önemli rol üstlenmiştir. Orta Asya Türklerinin İslâmlaşma
öncesi Kopuz eşliğinde icra ettikleri müzik geleneği Yesevî'nin
hikmetlerinin de eklenmesiyle farklı bir muhtevaya bürünmüştür.
Böylece, Yesevî'nin hikmetleri Anadolu irfan geleneğimizi
yansıtan Türk din mûsikisine de nüfuz etmiş ve son dönmede
yapılan yeni beste ve icra şekilleri ile dikkatleri üzerinde
toplamaya başlamıştır. Bu makale, Ahmed Yesevî'nin Türk
din mûsikisindeki yerini, tesirini ve önemini ortaya koymayı
amaçlamaktadır.
Anahtar Kelimeler: Ahmed Yesevî, Yesevîlik, Din mûsikisi,
Mûsiki, Zikir, Kopuz, Hikmet.