Yevgeni Lansere’nin Ankara’da Bir Yaz 1922 Adlı Çalışmasında Türkiye ve Ankara İzlenimleri’’(IMPRESSIONS OF TURKEY AND ANKARA IN THE WORK OF EUGENE LANCERAY “SUMMER IN ANKARA 1922”)


İNANIR E.

ART SANAT, sa.9, ss.229-240, 2018 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Basım Tarihi: 2018
  • Dergi Adı: ART SANAT
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.229-240
  • İstanbul Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Dönemin Sovyet Rusya’sı Ankara Büyükelçisi olarak görev yapan S.İ. Aralov’un daveti üzerine ressam Yevgeni Y. Lansere (1875-1946) Türkiye’yi ziyaret eder. Yaptığı geziler esnasında günlük notlar tutma alışkanlığı olan Rus ressamın yazın yeteneği en belirgin bir biçimde Türkiye’ye yaptığı gezide ortaya çıkar. Gezi izlenimlerini kaleme alan ressam, günlük notlarının yanı sıra dört küçük ile üç büyük resim defterine Türkiye’ye dair dikkatini çeken en ince ayrıntıları aktarır. 30 Mayıs 1922 tarihinde Tiflis’ten yola çıkan Lansere, Trabzon, Hopa, Rize, Samsun limanlarına uğrayan vapurla İnebolu’ya doğru yol alır. Buradan hedef noktasına ulaşan ressam Ankara’da üç ay kalır. Tuttuğu notlar ve yaptığı resim çalışmalarından da anlaşıldığı üzere ilk aşamada antik ve Bizans dönemlerine, Selçuklu tarihine ilgi duyan Lansere, zamanla ‘‘Avrupai tarzını’’ henüz benimsememiş olan, farklı bir mimariye sahip taşra evlerinden de oldukça etkilenir. Gezi notlarında panayır eğlencelerine yer verdiği gibi 13 Ağustos 1922 tarihinde Ankara’da Sefaret binasında çıkan yangını hem anlatır, hem de resimlerle tasvir eder. Usta ressam yerli halktan kişilerin portrelerinin yanı sıra, Türkiye’de Akşehir çevresinde yaşayan Rus keşişlerini, Halide Edip Adıvar’ı, eşi Meclis üyesi Adnan beyi ve Mustafa Kemal Paşa’yı da resmetmiştir. Yaptığı bu gezi ve özenli bir çalışma olan‘‘Ankara’da Bir Yaz 1922’’ adlı eseriyle Yevgeni Lansere, Rusya’nın Türkiye’de ilk Sovyet kültür elçisi unvanını hak etmiştir.