Akademik Veri Yönetim Sistemi
KAYFOR , Eskişehir, Türkiye, 24 - 26 Mart 2022
2012 yılında, 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında
Kanun’un yürürlülüğe girmesi ile İstanbul’da bir çok riskli alan/yapı ilan edilmiş
ve afetle mücadelede en sık kullanılan yöntem, kanun kapsamındaki kentsel
dönüşüm uygulamaları haline gelmiştir. Bu kanun yalnızca riskli görülen alanları
değil, idarenin bu alanlardaki riskli duruma karşılık üreteceği güvenli konut
alanları olan rezerv yapı alanlarını da tanımlamıştır. Rezerv yapı alanları, ilgili
kanun uyarınca gerçekleştirilecek uygulamalarda yeni yerleşim alanı olarak
kullanılmak üzere, Toplu Konut İdaresi Başkanlığının veya idarenin talebine bağlı
olarak veya resen Bakanlıkça belirlenen alanları ifade etmektedir. Dolayısıyla
rezerv yapı alanları, olası bir afetle mücadele bakımından kritik öneme
sahiptir.Güncel durumda rezerv yapı alanları merkezi yönetimin keyfi irade ve
tasarrufları ile şekillenmekte, yerel yönetimlerin bu anlamdaki yetki ve
sorumlulukları ise muğlak ve sınırlı kalmaktadır. Riskli alanlarda yaşayan
vatandaşların rezerv yapı alanlarına taşınması ve sonrasında yaşanacak sosyal ve
ekonomik uyum sürecinde büyükşehir belediyesinin nasıl bir rolü olması gerektiği
literatürde yeterince tartışılmamış ancak tartışılmasında büyük fayda
gördüğümüz alanlardır. Bu nedenle çalışmamız rezerv yapı alanı kavramını afet
riski yüksek olan İstanbul üzerinden ele alarak, rezerv yapı alanları yönetiminde
büyükşehir belediyesinin rolünün nasıl olması gerektiğini ortaya koymaya
çalışacaktır. Çalışmamızda öncelikle rezerv yapı alanlarına dair mevzuat ve
İstanbul’da rezerv yapı alanı ilan edilen bölgeler incelenecek; sonrasında rezerv
yapı alanı kavramının altını doldurmak adına, ilgili üç meslek odasının (Mimarlar
Odası, İnşaat Mühendisleri Odası, Şehir Plancıları Odası) ve İstanbul Büyükşehir
Belediyesi’ nin yöneticileriyle görüşmeler yapılacaktır. Bu süreçte kentteki en üst
yerel idare olan İBB’ nın yetkilerinin neler olması gerektiği ile etkin bir rezerv
alan yönetiminin nasıl ele alınabileceği ortaya koyulacaktır.