Research Information System
Experimed, vol.10, no.3, pp.124-127, 2020 (Peer-Reviewed Journal)
Maternal plazmadan hücre-dışı fetal DNA'nın (hdfDNA) tespitinde
son yıllarda elde edilen başarılar, hamilelik süresince uygulanabilir,
invazif olmayan tarama ve tanı testlerini destekleyen temel tekniklerin
gelişmesine olanak sağlamıştır. Yakın zamanda yaptığımız bir
çalışmada, invazif işlem gerektirmeden gebelerden alınan periferik
kandan hücre-dışı DNA izole edilerek, gerçek zamanlı polimeraz
zincir reaksiyonu (PZR) yöntemiyle fetal Rhesus D (RhD) ve cinsiyet
belirlenmesi gerçekleştirilmiştir. Bu ve benzeri çalışmalar neticesinde,
kullanılan tekniğin fetal RhD tayininde yüksek doğruluk
oranlarına sahip olduğu ve tanı amaçlı kullanıma uygun olduğu
gösterilmiştir. Tanıda elde edilen bu başarı, özellikle RhD negatif (-)
gebelere uygulanan işlemleri en aza indirilerek tedavide yol göstericidir.
Bu bağlamda, sunduğumuz bu çalışmada Türkiye Cumhuriyeti,
Sosyal Güvenlik Kurumu, Sağlık Uygulama Tebliği (SUT)
verileri referans alınarak, günümüzde RhD (-) gebelere uygulanan
ek izlem testlerin ve tedavinin oluşturduğu maliyet ile fetal RHD genotiplemesi
sonucu ortaya çıkan maliyetin kıyaslaması gerçekleştirilmiştir.
Ayrıca, böyle bir yaklaşımın hastalık tanı sürecine yapmış
olduğu destek değerlendirilmiştir.
Sonuç olarak, her RhD (-) gebe için, gerçek zamanlı PZR uygulanarak
fetal RHD genotiplesi ile hali hazırda kullanılan ek tetkik ve
tedaviler kıyaslandığında, 523,19 TL (3,5 kat) daha az maliyetli olduğu
gösterilmiştir. Bu testin, iş yoğunluğu, hastane maliyetleri ve
hastaya uygulanan gereksiz tedavilerin azalması yönünde yenilikçi
bir yöntem olduğu görülmektedir. Ayrıca, bu ve benzeri yaklaşımlar,
erken tedavinin başlatılması ve gereksiz müdahale ve maliyetten
kaçınılmasına olanak sağlayacaktır.