Akademik Veri Yönetim Sistemi
Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, cilt.9, sa.32, ss.348-367, 2010 (Hakemli Dergi)
İki aşamadan oluşan bu araştırmada amaçlanan Türkiye’de yaşayan insanların ahlaki çatışmaları nasıl kavramsallaştıkları üzerine bilgi edinmektir.
Katılımcıların %80’i bazı çatışmaları önemli ahlaki meseleler olarak görmekte ortaklaşmışlardır. Ancak önemli ahlaki çatışma olarak nitelendirilen bu meselelerin katılımcıların %71’i tarafından hiç yaşanılmadığı ifade edilmiştir. Bazı meseleler ilk aşamada ahlaki çatışma olarak görülürken ikinci aşamada ahlaki çatışma olarak görülmemiştir.
Katılımcıların %80’inden fazlasının önemli gördüğü çatışmaların içinde bazıları yaş, cinsiyet ve eğitim bakımından farklılıklar göstermiştir. Daha sonra envanterin maddeleri tema benzerlikleri dikkate alınarak kategorileştirilmiştir. Bu çatışma kategorileri: aldatma, iş etiği, maddi meseleler, şiddet, adalet, yanlış görülen davranışlara tepki, dürüstlük, özel hayata müdahale ve ilişkiyi bitirme’dir. Kategorilere giren maddelere katılımcılar tarafından verilen puanlar toplanarak her bir kategori için bir çatışma puanı ve yaşama sıklığı puanı elde edilmiştir.
Bütün kategoriler arasında oldukça yüksek ve anlamlı korelasyonlar bulunmuştur. Kategorilerin çatışma puanlarıyla yaşanma sıklığı puanları arasındaki korelasyonlar negatif yönde anlamlı çıkmıştır. Erkekler, kadınlara nazaran aldatmayı anlamlı derecede daha az önemli bir çatışma olarak görmektedirler. Üniversite mezunu ve üniversite öğrencileri, ilişkiyi bitirmeye dair meseleleri ortaokul mezunlarından daha az önemli görmüşlerdir. Yaşanma sıklıklarına gelince, “özel hayata müdahalenin yaşanma sıklığı”nda kadınlar erkeklerden anlamlı derecede yüksek puanlar almışlardır.
Having two steps, this research aims is to do an introductory research about how moral conflict is conceptualized in a sample from Turkey.
It was seen that above %80 of the respondents shared some conflicts as important moral issues. Although all these themes are mentioned as important moral conflicts, their frequency of living mentioned by the %71 of the respondents was as “never lived”. Some conflicts derived from the previous step were not seen as moral conflicts in this second step by the respondents.
Some moral issues which were seen as more important than the others were differentiated in terms of age, gender and education. Then items of the inventory were categorized in terms of their thematic similarities. These categories are cheating on, work ethics, money related problems, violence, justice, reactions to behaviors which were thought as wrong, honesty, intervention to privacy and ending a relationship. A conflict and a frequency of living score were computed by adding responses of respondents to every item.
High and significant correlations were found between these categories. The correlations between conftlict scores and living scores were negative and significant. Men mentioned cheating on as significantly less important than women. Graduates and university students see themes of ending relationships as less important than secondary school graduates. In terms of intervention to privacy, women had significantly higher scores than men.