Samuel Beckett’in Krapp’s Last Tape Adlı Oyunu ile Tevfîk El-Hakîm’in Rihletu’s-Sayd Adlı Oyununda Zaman ve Benlik Arayışı

Bu çalışmanın amacı, Samuel Beckett’in Krapp’s Last Tape adlı oyunu ile Tevfîk el-Hakîm’in Rihletu’s-Sayd oyununu zaman unsuru ve benlik arayışı teması bakımından karşılaştırmalı olarak incelemektir. Bu amaç doğrultusunda, çok farklı coğrafyalarda ve farklı şartlar altında yazılan bu iki oyun arasında benzerlik ve farklılık var mıdır, varsa aralarındaki benzerlik ve farklılıklar nelerdir sorularına cevap aranmış, Batı’da ortaya çıkan absürt tiyatro türünün Arap edebiyatındaki etkisinin Tevfîk el-Hakîm’in sözü edilen oyunundaki yansımaları ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bu makale, Krapp’s Last Tape ve hakkında pek fazla bilgi bulunmayan Rihletu’s-Sayd oyunlarını ilk kez karşılaştırmalı bir şekilde ele alarak karşılaştırmalı edebiyat bilimi çalışmalarına katkı sağlayacak olması nedeniyle önem arz etmektedir. Geleceği düşünerek yaşayan ve bu nedenle şimdiki zamanın tadını çıkaramayan karakterlerin, ölüm gerçeğiyle yüzleşme durumunda yaşadıklarını anlatan iki oyunun nitel, tümevarım ve karşılaştırmalı bir yöntemle ele alındığı bu çalışmada, varoluşçuluk akımının temsilcilerinden biri olan Albert Camus’nün zaman ve absürt konusunda söyledikleri temel alındığından felsefeye dayalı bir inceleme de yapılmıştır. Yapılan incelemeler ışığında, oyunlar arasında pek çok yönden benzerlik bulunduğu, bununla birlikte farklılıkların da olduğu görülmüştür. Bütün bunlardan, Tevfîk el-Hakîm’in bir süre Fransa’da kaldığı zaman tanıştığı absürt tiyatro yazarlarından özellikle de Samuel Beckett’ten etkilenmiş olabileceği ancak yazdığı oyunlara kendi yorumunu katarak özgün bir eser ortaya koyduğu sonucuna varılmıştır.