Akademik Veri Yönetim Sistemi
25. Ulusal Biyofizik Kongresi, Trabzon, Türkiye, 24 - 27 Eylül 2013, ss.116
Canlı sistemler dışsal ya da metabolizma sırasında ortaya çıkan içsel kaynaklı birçok oksitleyici molekülün etkisi altındadır. Bu oksitleyici bileşenlerin zararlı etkileri, hücredeki antioksidan savunma mekanizmalarıyla nötralize edilerek engellenir. Ancak dengenin oksidanlar lehine bozulması oksidatif stres ve dolayısıyla oksidatif hasarı tetikler.
Oksidatif stresin, hücrede lipidler başta olmak üzere, proteinler, karbonhidratlar ve nükleik asitlere de birçok zararlı etkisi olduğu bilinmektedir. Lipidler üzerindeki etkisi lipid peroksidayonu şeklinde ortaya çıkar. Hücre içindeki ve membrandaki lipidlerin peroksidasyonu ile ortaya çıkan başlıca reaktif ürün olan malondialdehit (MDA) lipid peroksidasyonu göstergesi olarak kabul edilir.
Oksidatif stres ile proteinler üzerinde meydana gelen kovalent modifikasyonlar ileri düzey oksidasyon protein ürünleri (AOPP)’ ni oluşturur ve bu moleküllerin ölçümü protein oksidasyonunun tayininde kullanılır.
Siyalik asitler hücre membranı başta olmak üzere hücresel bileşenlerin yapısında glikoproteinlere ve glikolipidlere bağlı olarak bulunan, nöraminik asitten türeyen dokuz karbonlu şekerlerdir. Hücrelerdeki siyalik asit seviyesinin artması veya azalması organizmanın bütününde gerçekleşen bir değişikliği ortaya koyar. Özellikle siyalik asitin kanserdeki önemi yapılan birçok çalışmayla kanıtlanmıştır.
Hidrojen peroksit, deneysel olarak oksidatif stres oluşturmak amacıyla yaygın olarak kullanılan bir moleküldür. Biz de bu çalışmada oksitleyici ajan olarak hidrojen peroksiti kullanarak MCF-7 hücrelerinin lipid, ve protein moleküllerindeki oksidatif etkiyi MDA, AOPP ve siyalik asit düzeylerini ölçerek inceledik. Bu analizleri hücre membranı ve sitozol olmak üzere iki farklı hücre kesiminde yürüttük. Hücre membranı analizleri için total hücre; sitozolde meydana gelen değişimleri gözlemek için ise hücre lizatları hazırladık. Aynı belirtimler kontrol hücresi olarak kullanılan NIH-3T3 hücreleriyle de yapıldı. Analizler sonucunda MDA, AOPP ve siyalik asit seviyelerinin gerek hidrojen peroksit konsantrasyonuna gerek hücre membranı veya sitozole göre farklılık gösterdiğini belirledik. NIH-3T3 hücreleri ve MCF-7 hücreleriyle elde ettiğimiz sonuçları kıyaslamalı olarak değerlendirdiğimizde bu parametrelerin aynı zamanda hücre tipine göre de değiştiğini ortaya koyduk.
Anahtar Sözcükler: oksidatif stres, hidrojen peroksit, malondialdehit, siyalik asit, AOPP.