Akademik Veri Yönetim Sistemi
Sekizinci Uluslararası BAKEA Sempozyumu: İnsan, İstanbul, Türkiye, 1 - 03 Kasım 2023, ss.83-84
Dil, insanın kendini, duygularını ve düşüncelerini özgürce ifade edebilmesini sağlar. İnsan,
toplumsal boyutta yaşamını sürdürebilmek için iletişime ihtiyaç duyduğunda dil onun en güçlü
yardımcısıdır. Farklı diller söz konusu olduğunda, iletişimin sadece dilsel değil, kültürel
boyutta da gerçekleşmesi gerçek bir iletişim için gerekli ve önemlidir. Çeviri, farklı diller
arasında hem dilsel hem de kültürel boyutta iletişimi olanaklı kılan bir araçtır. Günümüzde,
yapay zekâ teknolojilerinin gelişmesi ile birlikte hayatın her alanında makineleşmenin etkilerini
gözlemlemek mümkündür. Makineleşmenin getirdiği yenilikleri ve değişimleri göz önünde
bulundurduğumuzda, bazı mesleklerin önemini yitirdiğini bazılarının öne çıktığını, bazılarının
da bu yenilik ve değişimlere uyum sağlayarak kendini yeniden şekillendirdiğini söyleyebiliriz.
Makineleşmeyi çeviri olgusu ve çevirmenlik mesleği açısından ele aldığımızda, söz konusu
teknolojik gelişmelerin, çevirmen haklarına, akademik çeviri eğitimine, çevirmenin gelirine ve
çeviri sürecinde çevirmenin «insan» olarak çeviriye kattıklarına etkileri kaçınılmazdır. Tüm bu
koşullar altında, bir çevirmenin mesleğini yerine getirirken, bilgi teknolojilerinden
yararlanmaması mümkün değildir. Bu çalışmada, teknolojik gelişmelerle birlikte çeşitlenen
makine çevirisi programlarında ve bilgisayar destekli çeviri programlarında çevirmenin
konumunu tartışırken, bu hızlı gelişmelerin gelecekte çevirmenlik mesleğine olumlu ve
olumsuz etkileri ele alınmaya çalışılacaktır. Gelişen çeviride bilgi teknolojileri araçları ile
birlikte çevirmenin mesleki çerçevesinin nasıl yeniden şekillenip değişebileceği,
makineleşmenin karşısında çeviri öncesi, çeviri sırası ve çeviri sonrası süreçlerde «insan»
olarak nasıl konumlanacağı da bu çalışmanın tartışma konularından olacaktır.