Congist'24 Social Sciences and Artificial Intelligence: Theory and Practice, İstanbul, Turkey, 18 - 20 December 2024, pp.75, (Summary Text)
Yapay zekâ temelli uyaranlar aracılığıyla farklı sanal ortamların oluşturulması, insanların gerçekliği algılama biçimini ve sanal ortamlardaki uyaranlarla etkileşim kurma şeklini değiştirmektedir. Yapay zekâ temelli sanal yüzler, görsel-uzaysal algılama, dikkat, çalışma belleği ve uzun süreli bellek gibi farklı bilişsel süreçlerin incelenmesinde sıklıkla kullanılmaktadır. Zaman ve maliyet açısından sağladıkları avantajlar, bu tür uyaranları, bilişsel süreçlerin incelenmesinde gerçek insan yüzlerine alternatif olarak öne çıkarmaktadır. İlgili literatürde, uzun süreli bellek performansının kullanılan yüz uyaranlarının türüne (gerçek insan yüzü, yapay zekâ temelli yüz) göre farklılık gösterdiği bildirilmektedir. Buna karşın, bilindiği kadarıyla sanal ve gerçek yüz uyaranlarının çalışma belleği performansı açısından karşılaştırıldığı bir çalışma bulunmamaktadır. Bilgilerin eş zamanlı olarak depolanmasını ve işlenmesini sağlayan çalışma belleği, karmaşık davranışların başarılı bir şekilde yürütülmesinin temelini oluşturmaktadır. Bu doğrultuda, mevcut çalışmanın temel amacı, çalışma belleği performansının gerçek ve yapay zekâ temelli sanal yüzlere göre farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemektir. Çalışmanın bir diğer amacı ise yüz uyaranının duygusal değerliğinin çalışma belleği performansına etkisini incelemektir. Örneklem, 18-25 yaş aralığında lisans eğitimi gören toplam 50 gönüllü katılımcıdan oluşacak ve katılımcılara kartopu örnekleme tekniği ile ulaşılacaktır. Çalışma belleğini değerlendirmek için Adımlı İşitsel Seri Ekleme Testi, Wechsler Bellek Ölçeği Geliştirilmiş Formu’nun Ters Sayı Uzamı ve Ters Görsel Bellek Uzamı Alt Testleri ve Wechsler Yetişkinler İçin Zekâ Ölçeği III’ün Harf Sayı Dizisi Alt Testi ve çalışma kapsamında geliştirilecek deneysel görev uygulanacaktır. Deneysel görev için n-geri paradigması temel alınarak bir bilgisayar görevi geliştirilecektir. Çalışmanın verileri, 2 (uyaran türü: gerçek insan yüzleri, yapay zekâ temelli yüzler) x 2 (görev türü: 1-geri, 2-geri) x 3 (uyaranın duygusal değerliği: pozitif, negatif, nötr) faktörlü tekrar ölçümlü deneysel desen uyarınca toplanacaktır.