MİKROTREMOR VE ELEKTRİK ÖZDİRENÇ YÖNTEMLERİNİN BİRLİKTE KULLANIMI İLE ANAKAYA DERİNLİĞİNİN BELİRLENMESİ: ANTAKYA ÖRNEĞİ


KAYIKÇI C., KARABULUT S., TEZEL O., ÖZEL A. O.

2. Türkiye Deprem Mühendisliği ve Sismoloji Konferansı (2.TDMSK), Hatay, Türkiye, 25 - 27 Eylül 2013, ss.1-8

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Hatay
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.1-8
  • İstanbul Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Kaynaklara göre Antakya, M.Ö. 300 civarında Büyük İskender'in komutanlarından Seleucus Nicator tarafından kurulmuştur. Geçmişten günümüze farklı bir çok kültüre ve millete ev sahipliği yapan Antakya, tarihsel kayıtlara göre büyük depremler nedeniyle 7 kez yıkılıp tekrar kurulmuş bir şehirdir. Bu depremlerden bilinen en önemlileri ise 13 Aralık 115, 342, 20 ve 29 Mayıs 526, 847 yıllarında meydana gelmiş ve yüzbine yakın can kaybına neden olmuştur. Antakya ili depremselliği yüksek ve oldukça aktif tektonik rejime sahip olan bir ilimizdir. Üç fay sisteminin birleştiği (Doğu Anadolu, Kıbrıs Helenik ve Ölü Deniz Fay Sistemleri) bu alan aynı zamanda ova üzerinde kurulmuş olmasından dolayı da büyük tehlike altındadır. 1985 Meksiko City, 1994 Northridge ve 1999 İzmit depremleri sırasında zeminde meydana hasarın nedenleri arasında en önemlisi olarak “yerel zemin etkisi (site effect)” olarak tanımlanan problem olarak görülmüştür. Bu etkinin ana nedenleri şehirlerin kurulduğu zeminin basen yapısı, topoğrafik durumu ve anakaya derinliği olarak tanımlanmıştır. Amik ovasında da böyle bir etkinin var olup olmadığını araştırılması amacıyla, Amik ovası üzerinde mikrotremor ve düşey elektrik sondajı verileri toplanarak şehrin anakaya derinliği belirlenmeye çalışılmıştır. Bu amaçla Antakya ili, Kuzeytepe–Güzelburç–Maşuklu bölgelerinde 24 farklı noktada tek istasyon mikrotremor ölçümleri ve mikrotremor ölçüm noktaları kesen 3 farklı noktada düşey elektrik özdirenç ölçümleri alınmıştır. Çalışma alanı için öncelikle mikrotremor çalışmaları sonucu elde edilmiş zemin hâkim frekans değerleri ile hakim frekans haritası hazırlanmıştır. Çalışma alanında daha önceden yapılmış dizilim mikrotremor ölçümleri sonu elde edilmiş S-dalga hızı yapısı ve anakaya derinlik bilgisi de kullanmıştır. Elektrik özdirenç yöntemi kullanılarak, çalışma alanı için ölçüm noktalarına ait anakayanın derinliği belirlenmiştir. Kullanılan iki yöntemden elde edilen sonuçlar karşılaştırılmış ve anakaya derinliği ile zemin hakim frekans değerleri arasında ilişkinin derecesi incelenmiştir.