Akademik Veri Yönetim Sistemi
TÜCAUM 2022 Uluslararası Coğrafya Sempozyumu TÜCAUM 2022 International Geography Symposium 12-14 Ekim 2022 /12-14 October 2022, Ankara 692 , Ankara, Türkiye, 12 - 14 Ekim 2022, ss.692-693
Küresel ölçekte iklim değişimleri dünya üzerindeki tüm canlıların yaşam döngülerini etkilemekte ve dağılışlarını da yeniden şekillendirmektedir. Bitkilerin yayılış alanlarının ortaya çıkmasında ve fenolojik özelliklerin zamanlamasında sıcaklığın önemi büyüktür. Özellikle küresel sıcaklık artışları ve ekstrem olaylar bugün olduğu kadar gelecekte de bitki örtüsü döneminin süresi, bu dönemin başlangıç ve bitiş tarihleri başta olmak üzere bitkiler üzerinde önemli etkiler yaratacaktır. Vejetasyon devresi genel olarak bitkilerin çimlenmeye başladıkları zaman ile tohumların saçıldığı zamana kadar geçen dönemi ifade eder. Bu nedenle de yeryüzünde sıcaklığın yıl içinde büyük değişikliklere uğradığı ılıman kuşak gibi bölgelerde bitkilerin gelişmeleri belli zamanlara bağlıdır. Vejetasyon dönemi için farklı alt ve üst limitler olmakla birlikte daha çok günlük ortalama sıcaklığın 5-8° olduğu dönemi kapsar. Bu doğrultuda Doğu Anadolu Bölgesi’nin Yukarı Murat-Van Bölümü ve çevresindeki 22 meteoroloji istasyonunun günlük ortalama sıcaklık değerleri 1965-2020 dönemi için analiz edilmiştir. Ortalama sıcaklık değerlerinin 8°C’nin üzerine çıktığı günler vejetasyon devresinin başlangıcı olarak, altına düştüğü günler ise bitişi olarak ele alınmış ve devamlılık aranmamıştır. Çalışmada her istasyonun verileri kullanılarak farklı yükselti basamaklarına göre vejetasyon devresi belirlenmiş ve ArcMap 10.8 programında haritalanmıştır. Belirlenen vejetasyon devreleri IPCC’nin RCP 4.5 ve RCP 8.5 senaryolarına göre yeniden yorumlanmıştır. Bu şekilde günümüzdeki durumun yanı sıra küresel sıcaklık artışlarıyla, gelecekteki durumun nasıl olacağı da öngörülmeye çalışılmıştır. Bulgular geçmişten günümüze sıcaklık artışının gerçekleştiğini ortaya koymaktadır. Vejetasyon devresine iklim değişikliği senaryoları uygulandığında ise vejetasyon devresinin süresinde artışlar dikkati çekmektedir. Sonuç olarak kullanılan istasyon verileri ve iklim değişikliği senaryoları göz önünde bulundurulduğunda gelecekte çalışma sahasında vejetasyon devresinin süresinin uzayacağı, başlangıç ve bitiş tarihlerinde de değişikliklerin gerçekleşeceği tahmin edilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Küresel sıcaklık artışı, Yetişme mevsimi, Doğu Anadolu Bölgesi, Türkiye’nin bitki örtüsü
Climate changes on a global scale affect the life cycles of all living things on earth and reshape their distribution. Temperature is of great importance in the emergence of the distribution areas of plants and the timing of phenological characteristics. Especially global temperature increases and extreme events have and will continue to have significant effects on plants, especially the duration of the vegetation period, as well as the start and end dates of this period. The vegetation period generally refers to the period between the time when the plants start to germinate and the time when the seeds are scattered. For this reason, the development of plants depends on certain times in regions such
as the temperate zone, where the temperature changes greatly throughout the year. Although there are different lower and upper limits for the vegetation period, it mostly covers the period when the daily average temperature is 5-8°. In this study, the daily average temperature values of the Upper Murat-Van Section of the Eastern Anatolia Region and its surrounding 22 meteorological stations were analyzed for the period 1965-2020. The days when the average temperature values exceed 8°C were considered the beginning of the vegetation period, and the days when it decreased were considered the end, and continuity was not sought. In the study, the growing season was determined according to different altitudes using the data of each station and mapped in ArcMap 10.8 program. The determined vegetation periods were
reinterpreted according to the IPCC’s RCP 4.5 and RCP 8.5 scenarios. In this way, besides the current situation, an attempt was made to predict the future situation with increased global temperatures. The findings revealed that there has been an increase in temperature from the past to the present. When climate change scenarios are applied, the duration
of the vegetation period increases. As a result, considering the station data and climate change scenarios used, it is estimated that the vegetation period will be extended in the future in the study area, and changes will occur in the start
and end dates.
Keywords: Global temperature increase, Growing season, Eastern Anatolia Region, Vegetation of Turkey