“İHTİYACÂT-I HÂZIRAYA MUVAFIK VE KAİDE-İ TERAKKİ VE TEKAMÜLE MUTABIK” BİR TEMYİZ KARARLARI DERGİSİ ÇIKARMAK: MECMUA-İ MUKARRERAT-I TEMYİZİYE


Creative Commons License

Demirtaş R. A.

Adalet Dergisi , sa.71, ss.451-472, 2023 (Hakemli Dergi) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Basım Tarihi: 2023
  • Doi Numarası: 10.57083/adaletdergisi.1391703
  • Dergi Adı: Adalet Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.451-472
  • İstanbul Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Alt derece mahkemelerinin kararlarını inceleyen en yüksek yargı merci olarak Mahkeme-i Temyiz’in temyizen inceleyerek verdiği kararların yayınlanması geleneği, neredeyse bu mahkemenin tarihi kadar eskiye dayanır. 1868’de kurulan -o zamanki adıyla- Divan-ı Ahkam-ı Adliye’nin kararları, ilk olarak 1873’te Ceride-i Mehâkim’de yayınlanmaya başladı. Daha sonra Ceride-i Mehâkim-i Adliye’de yayınlanmaya devam etti. 1908’de II. Meşrutiyet’in ilanını takiben Ceride-i Mehâkim-i Adliye’nin yayınlanması, on yedi aylık bir kesintiye uğradı. Bu durum, Mahkeme-i Temyiz kararlarının yayınlanmasına da ara verilmesi anlamına gelmekteydi. Adliye Nezareti, bu cerideyi Aralık 1909’da Ceride-i Adliye adıyla yeni bir seri olarak yayınlamaya devam etti. Böylece Mahkeme-i Temyiz kararları yeniden yayınlanmaya başladı. Bir müddet sonra, sadece temyiz mahkemesi kararlarını içeren bir yayın yapılması gündeme geldi. Bu iş için Adliye Nezareti bünyesinde birtakım çalışmalar yapıldı. Fransa, İngiltere, Almanya, İtalya, Avusturya, Belçika ve Rusya gibi ülkelerdeki örnekler incelenerek zamanın ihtiyaçlarına uygun bir yayın politikası belirlenmeye çalışıldı. Mahkeme-i Temyiz’in iş yükünün fazla olması sebebiyle ayrım yapılmaksızın bütün kararların yayınlanması yerine, bunlar arasından seçilecek kararların yayınlanması usulü tercih edildi. Mahkeme-i Temyiz’in hukuk ve ceza davalarında verdiği kararlar, Mart-Nisan 1911’den itibaren her ay yayınlanmaya başladı. Başlangıçta uzun soluklu olacağına ilişkin büyük umutlar beslenen bu kararlar derlemesinin ömrü, beklenenden kısa sürdü. Hukuk davalarına ilişkin kararlar 6 yıl, ceza davalarına ilişkin kararlar ise 4 yıl boyunca yayınlanabildi.
As the highest judicial authority to review the decisions of lower courts, the tradition of publishing the judgements of Mahkeme-i Temyiz (the Court of Appeal) on appeal goes back almost as far as the history of this court. Established in 1868, the decisions of the Divan-ı Ahkam-ı Adliye, as it was then called, were first published in Ceride-i Mehâkim in 1873. Later, they continued to be published in Ceride-i Mehâkim-i Adliye. Following the declaration of the Second Constitutional Monarchy in 1908, the publication of Ceride-i Mehâkim-i Adliye was interrupted for seventeen months. This also meant a break in the publication of Mahkeme-i Temyiz decisions. The Ottoman Ministry of Justice resumed the publication of this journal in December 1909 as a new series under the name Ceride-i Adliye. Thus, the decisions of Mahkeme-i Temyiz started to be published again. After a while, it became necessary to publish a publication containing only the decisions of Mahkeme-i Temyiz. For this purpose, a number of studies were carried out within the Ottoman Ministry of Justice. Examples from countries such as France, England, Germany, Italy, Austria, Belgium and Russia were analysed to determine the most suitable publication policy for the needs of the time. Due to the high workload of Mahkeme-i Temyiz, instead of publishing all judgements without difference, the method of publishing selected judgements was preferred. The decisions of Mahkeme-i Temyiz in civil and criminal cases began to be published every month as of March-April 1911. The life of this compilation of judgements, which was initially expected to be long-lasting, was shorter than expected. The judgements on civil cases were published for 6 years and on criminal cases were published for 4 years.