Akademik Veri Yönetim Sistemi
İ.Ü. Çeviribilim Dergisi, ss.117-142, 2011 (Hakemli Dergi)
Bilgi ve iletişim teknolojilerinde kaydedilen gelişmeler ve küreselleşme çevirmenlerin çalışma şeklini değiştirmiştir. Günümüzün çeviri endüstrisinde çeviriye yardımcı kaynak ve araçların kullanılmadığı çeviri uygulamalarından söz etmek mümkün değildir. Bu çalışmada, öncelikle çeviri endüstrisinin bugünkü durumu teknoloji kullanımı bakımından kısaca değerlendirilecektir. Ardından yazındışı metinlerin çevirisinde kullanılan bir araç olarak çeviri belleği (ÇB) sistemlerinin kullanımı üzerinde durulacaktır. Devamında bu sistemlerin faydaları ile güçlükleri ve kısıtlamaları tartışılacaktır. Bugün çeviri endüstrisinde çeviri hizmeti sağlayıcılara/çevirmenlere güncellenen metinlerin daha önce çevirisi yapılmamış kısımlarını göndermek yaygın bir uygulamadır. Bunun nedeninin zaman ve maliyetten tasarruf etmek olduğu açıktır. Çevirmenin kaynak metne bir bütün olarak erişiminin olmaması, bir başka deyişle bağlam eksikliği çok çeşitli sorunlara yol açmaktadır. Bu çalışmanın amacı, ÇB sistemlerinin bugüne kadar yeterince ilgi görmemiş bir faydasına dikkat çekmektir. ÇB sistemlerinin kullanılmasıyla, yukarıda bahsi geçen ve çeviri kalitesinde bozulmalara neden olabilecek yaygın uygulamanın ortadan kaldırılabileceği gösterilecektir. Bir başka deyişle, müşteriler daha önce bazı kısımları çevrilmiş kaynak metinleri bütün olarak gönderseler de ÇB sistemleri sayesinde zaman ve maliyetten tasarruf edebileceklerinin farkında olurlarsa çevirmenler bağlamsız metin kesitlerini çevirmek durumunda kalmayacaklardır.
Developments in information and communication technologies as well as globalization have changed the way that translators work. In today's translation industry we can no longer talk of translator's workstation that does not contain electronic resources and aids for translation. In this paper, I first give a brief account of the current scene of the translation industry in terms of technology use. Then I concentrate on the use of translation memory (TM) system as a tool used in translating non-literary texts. Following a general summary of the benefits that these systems provide, their limitations and challenges are discussed. Today it is a common practice in the translation industry to send translation vendors/translators only the fragments of updated source texts which have not been translated before. While the obvious reason here is to save money and time, the inability to access the entire source text, - in other words context deficiency- gives rise to various problems for translators. The aim of this study is to draw attention to one particular benefit of TM systems which has not been studied with enough emphasis on until today. I want to show that TM systems can eliminate the common practice of sending only text fragments to translators/translation vendors which leads to possible deteriorations in translation quality. Namely, if clients are made aware that they will still save time and money even if they send entire source texts some parts of which have already been translated previously, translators will not be made to translate contextless text fragments.