Çalışmada Seyhan Havzası’nda ve yakın çevresinde bulunan 29 meteoroloji istasyonun
1970-2009 yıllarını kapsayan ortalama sıcaklık ve toplam yağış değerleri kullanılarak Erinç
kuraklık indisi hesaplanmış ve iklim tipi belirlenmiş ve haritalandırılmıştır. Kayıtlı sıcaklık
değerleri 1970-1992 ve 1993-2009 şeklinde iki döneme ayrılarak incelenmiştir. Yıllık
ortalama sıcaklık, mevsimlik sıcaklık ve yıllık toplam yağış değerlerinin uzun süreli
eğilimleri Mann-Kendall sıra ilişki katsayısı sınaması yöntemine göre analiz edilmiş ve
eğilim oranları hesaplanmıştır. Çalışmaya konu olan meteoroloji istasyonlarının sıcaklık
dizilerinde istatistiksel olarak anlamlı bir artış ve yağış dizilerinde anlamlı bir azalış tespit
edilmiştir. Sıcaklıklardaki artış tüm mevsimlerde de görülmekle birlikte yaz
sıcaklıklarındaki artış daha belirgin ve kuvvetlidir. Bunu sonbahar ve kış sıcaklıkları takip
eder. Ayrıca yıllık toplam yağış miktarlarındaki azalış yönündeki eğilim kıyı ve orta
bölümlerde kalan istasyonlarda daha belirgin iken kuzey bölümde kalan istasyonlarda
(Suşehri, Zara ve Sivas) azalma belirsizdir. 1988’den sonra yağışlarda daha kurak koşullara
doğru bir eğilim vardır. Yağış ve sıcaklık miktarlarındaki değişimler havzanın kuzeyinden
güneyine doğru takip edildiğinde kuraklaşmanın orta ve güney bölümde daha fazla
olduğunu ve su açığının ileriki yıllarda fazlaşacağını göstermektedir. 2. periyotta
Pınarbaşı, Divriği, Kangal, Elbistan, Mut, Adana, Kozan, Karaisalı, Silifke, Göksun, Afşin ve
Gemerek’de kuraklığa giden bir eğilim tespit edilmiştir. Ayrıca 2. periyotta Develi, Kayseri
ve Şarkışla’da yarıkurak kurak iklim şartları yerini kurak iklim şartlarına bırakmıştır.
Güneydeki Karataş, Mersin, Ceyhan, Kahramanmaraş, Anamur ve Yumurtalık’ta indis
miktarında tespit edilen artış bu istasyonların şu an için kuraklık tehlikesi altında
olmadığını göstermektedir.
Anahtar kelimeler: Seyhan Havzası, Sıcaklık eğilimi, Yağış eğilimi, İklim değişikliği, Kuraklık
indisi.
In this study, Erinç’s aridity index was calculated, the climate type of 29 meteorological
stations was designated and mapped using the mean temperature and annual
precipitation data of in the Seyhan Basin and its surrounding area covering the years
1970-2009. The recorded temperature data have been examined as the period (1970-
2009) was divided into two parts: 1970-1992 and 1993-2009. The long term trend of the
annual mean temperature, seasonal mean temperature and total annual precipitation
were analyzed using the Mann-Kendall rank correlation coefficient test and their trend
ratio was also calculated. A statistical significant increase trend in the series of annual
temperatures and significant decrease in the series of the annual precipitation 29
meteorological stations were determined. The increase in temperature is shown in whole
seasons and the increase in the summer temperature is evident and strong. The autumn
and the winter temperatures follow this temperature. Moreover, the decrease trend in
total annual precipitation is more evident in the stations situated within the coast and the
middle parts than stations situated within the north part (Suşehri, Zara and Sivas). After
1988, a general decreasing trend in precipitation was considerable severe. When changes
of the precipitation and temperature accounts are followed from the north to the south of
the basin, it is has been seen aridification is more in the middle and south parts and in these parts, water deficit will be more in later years. A trend towards drought was
determined in Pınarbaşı, Divriği, Kangal, Elbistan, Mut, Adana, Kozan, Karaisalı, Silifke,
Göksun, Afşin ve Gemerek during second period. In addition, arid condition took place of
the semiarid condition in Develi, Kayseri and Şarkışla during this period. The increase in
aridity index shows that Karataş, Mersin, Ceyhan, Kahramanmaraş, Anamur and
Yumurtalık do not under the aridity hazard in the south part.
Key words: Seyhan Basin, Temperature trend, Precipitation trend, Climate change, Aridity
index.