Nass-Olgu İlişkisi Bağlamında Nasr Hamid Ebu Zeyd'in (1943-2010) Vahiy Düşüncesi


Ünal A. E.

Tevilat, cilt.3, sa.2, ss.257-268, 2022 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 3 Sayı: 2
  • Basım Tarihi: 2022
  • Doi Numarası: 10.53352/tevilat.1116969
  • Dergi Adı: Tevilat
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Root Indexing, Asos İndeks, Other Indexes
  • Sayfa Sayıları: ss.257-268
  • İstanbul Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Öz

Kur'an'ı algılayış biçimlerini şekillendiren en önemli unsurlardan biri vahiy tasavvurudur. Bir düşünürün Kur'an tefsiriyle ilgili görüşünü araştırmak, en temelde o kişinin vahiy kavramını nasıl anladığını öğrenmeyi gerektirmektedir. Modern dönem Müslüman düşünürlerin ahlaki hayat ve değerler konusunda olduğu gibi vahiy kavramının tanımında da büyük bir paradigma değişimi gözlemlenmektedir. Bu çalışmamızda bir çağdaş dönem düşünürü olan Nasr Hâmid Ebû Zeyd'in vahiyle ilgili görüşlerinin Kur'an ve tefsir görüşleriyle bağlantısını ortaya çıkarmayı amaçladık. Bu bağlamda onun vahiy ile ilgili temellendirmelerinin dayanak noktalarını ilahi sıfatlar, kelam-ı nefsî kelâm-ı lafzî ayrımı gibi konular üzerinden analiz ederek bu anlamda etkilendiği ekol, görüş ve kişilerin izini sürmek çalışmamızın ana hedeflerindendir. Yine Ebû Zeyd'in Hirch ve Saussure'e olan ilgisinin, edebî tenkit yönteminin vahiy düşüncesindeki izdüşümlerini incelemek çalışmamızın kapsamına girmektedir. Sonuç olarak Ebû Zeyd'in gerek İslam Öncesi Arap toplumu ile ilişkili gerek dilbilimsel tespitleri aracılığıyla nass-olgu düşüncesinin onun tevil biçiminin olduğu gibi vahiy tasavvurunun da temelini oluşturduğunu tespit ettik.

Anahtar Kelimeler

Nasr Hâmid Ebû Zeyd,  vahiy,  edebî tenkit,  nass,  olgu