Amasyalı Fahrî Müezzin Hacı Yunus Atak Beyefendi'den Derlenen Amasya İlâhîleri ve Temcid Kültürü (Ziyaret Kasabası Örneği)


Köksal E.

GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE ULUSLARARASI DİNÎ MÛSİKÎ SEMPOZYUMU, Amasya, Türkiye, 3 - 04 Kasım 2017, ss.66-91

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Amasya
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.66-91
  • İstanbul Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Amasyalı Fahrî Müezzin Hacı Yunus Atak Beyefendi'den Derlenen Amasya İlâhîleri ve Temcid Kültürü 

(Ziyaret Kasabası Örneği)

EREN KÖKSAL[1]

Geleneksel meşk usulü ile dilden dile nesilden nesile aktarılan mûsikî kültürü zaman içerisinde tahrif olmaya ve kaybolmaya yüz tutmuştur. Bir kültür mirası olan mûsikî eserleri, mûsikîşinaslar ve halk arasında muhafaza edilmeye çalışılmıştır fakat yazıya aktarılmadığı için çoğu unutulmuştur. Bu kültür mirasını hafızasında taşıyarak günümüze ulaştıran önemli kişiler bize geçmişin mûsikî yaşamı ve birikimi hakkında önemli bilgiler vermektedirler. Amasya ili Ziyaret Kasabası’nda yaşayan Hacı Yunus Atak Beyefendi bu önemli şahsiyetlerdendir. Herhangi bir mûsikî eğitimi olmamasına rağmen dedesinden öğrendiği ilâhîleri ve cami mûsikîsi formlarını muhafaza ederek kaybolmasını engellemiştir. Ayrıca bu eserlerin kaybolmasının engellemek için çok çaba sarf etmesine rağmen hiç muhatap bulamadığından da şikâyet edecek kadar mûsikîye âşık olan Hacı Yunus Atak Amasya’nın dinî mûsikî kültürü hakkında çok önemli bilgiler aktarmıştır. Bu çalışmada: hayatı, kendisinden derlediğimiz ve notaya alarak kayıt altına aldığımız Amasya ilâhîleri, Amasya’da ki temcid okuma geleneği, tarihsel gelişimi ve yakın zamana kadar olan tekâmülü ile birlikte bu geleneği hala yaşatmakta olan Ziyaret Kasabası’nda okunan geleneksel “Temcid” ve “Temcid İlahileri” ile fahrî müezzinlik görevi sırasında icra edilen dinî mûsikî çalışmaları yer alacaktır. Bu kültür mirasını bize ulaştıran mûsikîşinas ve fahri müezzin Hacı Yunus Atak Beyefendi’den derlenen bilgiler ve eserler bu çalışma ile kayıt altına alınmış olacaktır.

Anahtar Kelimeler: Amasya İlâhîleri, Temcid, Dinî Mûsikî, Ziyaret Kasabası, Hacı Yunus Atak

Amasya Hymns and Tamjid Culture Compiled From The Honorary Muezzin Hadji Yunus Atak

 ( Instance of Ziyaret Town)

The traditional music culture, which is transmitted from generation to generation by genre, is distorted and lost in time. Musical works, which are a cultural heritage, has been tried to be preserved among the musicians and the people, but most of them are forgotten because they are not transferred to the writings. These Important people carrying this cultural heritage in their memories up to today give us important information about the musical life and the musical accumulation of the past. Hadji Yunus Atak, who lives in the Amasya Province Ziyaret Town, is one of these important figures. Though he has no official musical education, he prevented the hymns and the forms of music in the mosques he learnt from his elders from being forgotten by preserving them in his memory. Moreover, although he made a great effort to prevent the loss of these works, Hadji Yunus Atak, who is in love with music enough to complain about not finding any interlocutor, has transferred us very important information about the religious music culture of Amasya. In this study we are going to examine; the life of Hadji Yunus Atak, hymns of Amasya we compiled and recorded by musical writing, the tradition, historical development, and evolution of chanting tamjid in the city, thr tradition tamjid and tamjid hymns chanted in Ziyaret Town, religious musical works performed during the duty as an honorary müezzin. The information and works compiled from the musical and honorary muezzin Hadji Yunus Atak, who delivered this cultural heritage to us, will be recorded by this work.

Keywords. Hymns of Amasya, Tamjid, Religious Music, Ziyaret Towm, Hadji Yunus Atak



[1] Arş. Gör. İstanbul Üniversitesi / İslam Tarihi ve Sanatları Bölümü / Türk Din Mûsikîsi Ana Bilim Dalı, e-posta: erenkoksal9@hotmail.com