Akademik Veri Yönetim Sistemi
EMakalat Mezhep Araştırmaları Dergisi, cilt.15, sa.2, ss.606-638, 2022 (Hakemli Dergi)
Şeyh Müfîd, hayatı boyunca İmâmiyye kelamını geliştirme ve rasyonelleştirme çabası içerisinde olmuştur. Bu uğurda birçok eser telif etmiş ve eserlerinde farklı metodolojiler denemiştir. Kendisinden sonrakilere yol haritası olacak bir eser olarak ise en-Nüket fî Mukaddimâti’l-Usûl adlı eseri kaleme almıştır. Zira İmâmiyye’de kelamî meselelerin nasıl ele alınacağına dair önemli ipuçları sunmakta ve bir kelam metodolojisi ortaya koymaktadır. en-Nüket, onun sistematik olarak kaleme aldığı ilk eseri olmakla birlikte İmâmiyye içerisinde de ilk sistematik kelam eseri olma hüviyetine sahiptir. Öncelikle İmâmiyye kelamına ait terimlerin anlamını verdikten sonra sırasıyla tevhîd, nübüvvet, imamet, va‘d ve va‘îd, konularını sistemli bir şekilde ele almıştır. Dikkat çeken husus ise girişte adalet ile ilgili bazı kavramların anlamlarını vermesine rağmen (muhtemelen yazma nüshalardaki tahrifattan kaynaklı) eserin sistemi içerisinde bir prensip olarak adalet bahsine yer vermemiştir. Eserde muhteva ve metot yönüyle Mu’tezilî düşüncenin, özellikle Kâdî Abdülcebbâr’ın etkisi görülmektedir. Bu çalışmada öncelikle Şeyh Müfîd’in en-Nüket fî Mukaddimâti’l-Usûl adlı eserinin içerik ve üslup açısından değerlendirmesi yapılarak eserin Müfîd’e aidiyeti ile ilgili tartışmalara değinilmiştir. Ardından eser, açıklayıcı dipnotlar verilerek tercüme edilmiştir.
Al-Shaykh al-Mufīd tried to develop and rationalize the Imāmiyya kalām throughout his life. For this purpose, he wrote many works and tried different methodologies in his works. He wrote the work al-Nukat fī Muqaddimāt al-Uṣūl as a work that will be a road map for the Imāmiyya scholars after him. Because it provides important clues on how to deal with theological issues in Imāmiyya and reveals a kalām methodology. Although al-Nukat is his first systematic work, it is also the first systematic kalām work in Imāmiyya. In this work, al-Mufīd first explained the meaning of the terms of the Imāmiyya kalām, and then systematically dealt with the subjects of tawhīd, prophethood, imāmate, wa‘d and wa‘īd, respectively. The point that draws attention here is that although it explains the meanings of some concepts related to justice in the introduction part (probably due to the wear of the manuscripts), it did not include the mention of justice as a principle in the system of the work. In the content and method of the work is seen the influence of Mu‘tazilite thought, especially al-Qāḍī ‘Abd al-Jabbār. In this study, firstly, al-Shaykh al-Mufīd’s work al-Nukat fī Muqaddimāt al-Uṣūl was reviewed in terms of content and method. Then the work was translated with explanatory footnotes.