43. Türk Ulusal Kulak Burun Boğaz ve Baş Boyun Cerrahisi Kongresi, Antalya, Türkiye, 16 - 20 Kasım 2022, ss.127-128
AMAÇ: Tapia sendromu, ipsilateral vagus ve hipoglossus sinir paralizisine
bağlı olarak aynı tarafta periferik tip dil ve vokal kord paralizisi
ile karakterizedir. Prevalans sol tarafta sağdan daha yüksek (3:2) ve hastaların
%15’inde bilateral saptanmıştır. Literatürde az sayıda olan bu
sendromun literatüre katkı sağlaması amaçlanmaktadır.
OLGUNUN ÖZELLİKLERİ: 31 yaşında erkek hasta polikliniğimize
ses kısıklığı, disfaji, dil hareketlerinde asimetri şikayetleriyle başvurdu.
Sol omuz kırığı nedeniyle 2 yıl önce takılan protez, 1 hafta önce genel
anestezi altında ameliyat ile çıkarıldı. Postop uyanma sonrası disfaji ve
ses kısıklığı şikayetleri başlayan hasta nöroloji tarafından değerlendirilmiş
olup BT ve MR görüntülemelerinde santral nedenler ekarte edildi.
2 gün 250 mg iv prednol, sonrasında 5 gün düşen dozlarda oral prednol
tedavisi verildi. Şikayetlerinde iyileşme tariflemeyen hastanın yapılan
muayenesinde sol vokal kord paramedian hatta paralitik, dil sola
deviye, uvula orta hatta, gag refleksi(+) izlendi. Yapılan diğer kranial
sinir muayeneleri doğal saptandı.
TEDAVİ VE PROGNOZ: Vakamızda literatürde belirtilen risk faktörlerinden
ön planda perop omuz mobilizasyonu ve entübasyon veya
ekstübasyon sırasında cuff basıncının etiyolojide rol oynayabileceği düşünüldü.
Hastamız Aktas and Boga sınıflamasında grade 2 olarak değerlendirildi.
Prednol tedavisi 64 mg/gün dozunda 14 güne tamamlandı.
Hasta aynı zamanda yutma ve ses terapistlerine yönlendirilerek takibe
alındı.
Hastanın takiplerinde ses kısıklığı ve disfaji şikayetinin gerilediği, dilindeki
asimetrinin ise azaldığı gözlendi. Hastanın yutma ve ses terapistleri
ve tarafımızca takibi devam ediyor.
YORUM: Hastalığın tedavisinde kortikosteroidler anahtar rol oynar.
Destek tedavileri olarak; sıcak hava soluma, antiinflamatuar ilaçlar ve
gargara verilebilir. Aktas ve Boga sınıflamasında tedavi önerileri şu şekildedir:
Grade I’de kortikosteroid tedavisi önerilmez, sadece takip yeterlidir.
Grade II’de 15 günlük kortikosteroid tedavisi önerilir (ilk 3 gün
iv; sonra oral). Grade III’de ise 1 hafta süreyle intravenöz kortikosteroid
(1 mg/kg/gün), sonrasında 15 gün süreyle oral kortikosteroid ilaçlar
(Ultralan 5 mg/gün) uygulanmalıdır. Medikal tedavinin yanında özellikle
disfaji ve beslenme problemi yaşayan hastalar, mutlaka ses ve yutma
terapistlerine yönlendirilmelidir. Ayrıca literatürde, Tapia sendromu
nedeniyle vokal kord paralizisi mevcut olan birkaç hastaya vokal kord
enjeksiyonu yapıldığı; bu hastalarda ses kısıklığı şikayeti ve aspirasyon,
penetrasyon riskinde belirgin azalma olduğu gözlenmiştir.
Tapia sendromunda iyileşme süresinin, lezyonun boyutuna bağlı olarak
ortalama 4-6 ay arasında olduğu; sinir fonksiyonundaki iyileşmenin
ise tam (%30) olabileceği gibi, kısmi (%26) veya yetersiz (%40) olabileceği
de gösterilmiştir.
Cases of Tapia syndrome which reported in the literature,
are rare; however, it is important to know the typical symptoms and signs.
Patients with various degrees of loss of function in the 10th and 12th cranial
nerves postoperatively or immediately after extubation can be treated more
effectively with early diagnosis. Multidisciplinary approach should be followed
together with otolaryngologist, neurologist, speech and swallowing therapists in
the diagnosis and treatment. Corticosteroids play a key role in medical
treatment.
In our case, the patient’s dysphagia complaint resolved
completely 2 months, hoarseness complaint resolved 6 months with corticosteroid
treatment and close follow up by multidisciplinary team.