Bilişim Alanında Öğrenim Gören Lisansüstü Öğrencilerin Sanal Gerçeklik Algıları

Selçuk M., Bütün M., Kartal E., Gülseçen S.

Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, cilt.7, sa.1, ss.284-301, 2019 (Hakemli Dergi)

Özet

Teknolojinin gelişmesiyle sanal gerçeklik (virtual reality) uygulamalarında kullanılan cihazlar çeşitlilik kazanmaktadır ve daha uygun maliyetlerle erişilebilir duruma gelmektedir. Kullanıcılara daldırma (immersion) ve uzakta var olma (presence) gibi deneyimler sunma fırsatına sahip olan sanal gerçeklik uygulamalarının geliştirilmesine olanak tanıyan platformların sayısı da sürekli artış göstermektedir. Bir yandan; eğitim, sağlık, iletişim ve eğlence gibi çeşitli alanlarda uygulama geliştirenler için sanal gerçeklik teknolojileri ve ilgili platformlar önemli fırsatlar sunmaktadır. Diğer yandan ise günümüzde üniversitelerin bilişim alanında faaliyet gösteren bölümlerinde öğrenim görmekte olan öğrencilerin, sanal gerçeklik teknolojileriyle hayatımıza giren kavramlar ve bu teknolojilerin sunduğu fırsatlarla ilgili ne ölçüde bilgi sahibi olduğu önemli bir araştırma konusudur. Bu nedenle, bu çalışmada bilişim alanında öğrenim görmekte olan lisansüstü öğrencilerin sanal gerçeklik ile ilgili kavramlar ve sanal gerçeklik teknolojilerinin sunduğu fırsatlar konusunda gelecek algılarının tespit edilmesi hedeflenmiştir. Bu amaç doğrultusunda çalışma örneklemi olarak İstanbul Üniversitesi Enformatik Bölümü’nde eğitim gören lisansüstü öğrenciler seçilmiştir. Katılımcıların deneyimleri ve sanal gerçeklik teknolojilerinin geleceğine dair algılarıyla ilgili maddelerin bulunduğu bir anket hazırlanarak 41 katılımcıya uygulanmıştır. Çalışmada elde edilen bulgular ışığında; katılımcıların HMD deneyimi ile sanal gerçeklik teknolojilerinin gelecekte eğlence alanında sağlayacağı olası fayda için verdikleri puanlar arasında istatistiksel açıdan anlamlı bir fark olduğu söylenebilir (U=130,5, p=0,012<0,05). Benzer ilişki alışveriş (t=2,405, p=0,021<0,05) ve tarih (t=2,172, p=0,036<0,05) alanında da tespit edilmiştir. Bu durumun, günümüzde sanal gerçeklik teknolojilerinin oyunlarda, çeşitli firmaların ürün tanıtımlarında ya da müzelerde/sergi alanlarında kullanımının yaygınlaşmasından dolayı katılımcılarda da bu teknolojilerin geleceğine ilişkin düşüncelerinde fark yarattığı düşünülmüştür. Katılımcıların sanal gerçeklikle ilgili eğitim alma durumları ile bazı sanal gerçeklik kavramlarına ilişkin farkındalıkları (bilgi sahibi olma durumlarına göre verdikleri puanlar) arasında da yine istatistiksel açıdan anlamlı bir fark bulunmuştur (p<0,05). Bu nedenle bu çalışmada her ne kadar bilişimle ilgili bir bölümde öğrenim görmekte olan öğrencilerle çalışılmış olsa da, sanal gerçeklik kavramlarına ilişkin farkındalık oluşmasında, bu konuda eğitim almanın önemli olduğuna inanılmaktadır. 

The devices used in virtual reality applications are becoming diversified and accessible at a more affordable cost with the development of technology. In addition, the number of platforms that allow the development of virtual reality applications, which have the opportunity to offer experiences such as immersion and presence for users, are constantly increasing. On the one hand, virtual reality technologies and related platforms offer significant opportunities for those who develop applications in a variety of areas such as education, healthcare, communications and, entertainment. On the other hand, it is an important research topic that whether the students who are currently studying in the IT departments of the universities have knowledge about the concepts that emerged with virtual reality technologies and the opportunities offered by these technologies. For this reason, in this study, it was aimed to determine the perceptions of the graduate students who are studying in the field of information technology about virtual reality related concepts and the opportunities offered by the these technologies. For this purpose, students who are studying at the Informatics Department at İstanbul University were selected as the study sample. A questionnaire was conducted to forty-one students to determine participants' experiences and perceptions about the future of virtual reality technologies. According to study findings, it can be said that there is a significant difference between HMD experience and points of participants for the potential benefits of virtual reality technologies in the entertainment field in the future (U=130,5, p= 0,012<0,05). Similar relationship was found for shopping (t=2,405, p=0,021<0,05) and for history (t=2,172, p=0,036<0,05) areas. It is thought that this situation makes a difference in the opinions of the participants about the future of these technologies because of the widespread use of virtual reality technologies in games, various companies in product demonstrations or in museums/exhibition areas. A statistically significant difference was also found between participants' attitudes towards virtual reality education and their perceptions about some virtual reality concepts (the points they gave according to their knowledge) (p<0,05). Therefore, in this study, although it has been conducted among students of informatics, it is believed that it is important to be educated about virtual reality to be aware of its concepts.