Kuşaklar Açısından Motivasyon Araçlarının ve Kariyer Çapalarının Karşılaştırılması


Aksu B. Ç., Doğan A.

İşletme Araştırmaları Dergisi, cilt.12, sa.2, ss.2040-2060, 2020 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 12 Sayı: 2
  • Basım Tarihi: 2020
  • Doi Numarası: 10.20491/isarder.2020.961
  • Dergi Adı: İşletme Araştırmaları Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.2040-2060
  • İstanbul Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Amaç – Bu araştırmanın amacı, İstanbul’da yaşayan X,Y ve Z kuşaklarının motivasyon araçları ve kariyer çapaları açısından anlamlı bir farklılık gösterip göstermediğini belirlemektir. Kuşakları motive eden faktörlerin farklılaşıp farklılaşmadığını tespit etmek ve kuşakların kariyer değerlerini tespit etmek araştırmanın temel amacıdır.

Yöntem – Araştırmada öncelikle literatür özeti sunulmuş daha sonra oluşturulan model ve kullanılacak yöntem hakkında bilgiler verilmiştir. Araştırmada kuşakların kariyer çapalarını belirlemek için Edgar Schein tarafından geliştirilen kariyer çapaları ölçeği, kuşakları motive eden faktörleri belirlemek için ise Katı ve Düşükcan tarafından geliştirilen ve geçerlilik ve güvenilirlik analizleri yapılan motivasyon araçları ölçeği kullanılmıştır. Araştırmada iş tecrübesine sahip 315 öğretmen, öğrenci ve halkla ilişkiler personelinden veri toplanmıştır.

Bulgular – Araştırmada motivasyon araçları açısından “Y-X” ve “Y-Z” kuşakları arasında anlamlı farklılılar bulunurken motivasyon araçlarının alt boyutları için ise ekonomik motivasyon araçları açısından “Y-Z”; psiko-sosyal motivasyon araçları ve örgütsel yönetsel motivasyon araçları açısından “Y-X” ve “Y-Z” , kuşakları arasında anlamlı bir farklılık olduğu görülmüştür. Kariyer çapaları açısından ise genel yönetsel yetkinlik kariyer çapası için “X-Y” kuşakları arasında, girişimcilik/yaratıcılık kariyer çapası için ise “Z-Y” ve “Z-X” kuşakları açısından anlamlı bir farklılık olduğu görülmüştür. Diğer kariyer çapaları açısından anlamlı bir farklılık gözlemlenmemiştir.

Tartışma – Araştırmada X ve Z kuşaklarını en çok motive eden motivasyon araçlarının ekonomik motivasyon araçları olduğu gözlemlenmiştir. Y kuşağı için ise ekonomik motivasyon araçları ve örgütsel-yönetsel motivasyon araçları aynı ortalama değerlerini almış olup eşit düzeyde motive edici oldukları söylenebilir. Kariyer çapaları için ise X kuşağı için teknik fonksiyonel kariyer çapasının; Y ve Z kuşakları açısından ise hayat tarzı kariyer çapasının en baskın kariyer çapası olduğu gözlemlenmiştir.

Purpose – The purpose of this study is to determine whether the X, Y and Z generations living in Istanbul show a significant difference in terms of motivation tools and career anchors and for their sub dimensions.

Design/methodology/approach – In the research, firstly, a literature summary is presented, and then information about the model and the method to be used is given. In the research, the career anchor scale was developed by Edgar Schein and motivation tools scale was developed by Katı ve Düşükcan was used. In the study, data was collected from 315 teachers, students and public relations staff, who have job experience.

Findings – There were significant differences between the "Y-X" and "Y-Z" generations in terms of motivational tools, For economic motivation tools significant difference was detected between "Y-Z" generations. For psychosocial motivation tools and organizational managerial motivation tools, significant difference was detected between the "Y-X" and "Y-Z" generations. For general managerial competence anchors significant differences was detected between "X-Y" generations and for entrepreneurship/creativity career anchors significant differences was detected between "Z-Y" and "Z-X" generations.

Discussion – In the study, it was observed that the motivation tools that motivate the X and Z generations most are the economic motivation tools. For generation Y, economic motivation tools and organizational-managerial motivation tools have the same average values and can be said to be equally motivate. For career anchors, the technical functional career anchor for generation X and lifestyle career anchor for the Y and Z generations are the dominant career anchor.