ARİADNA TIYRKOVA WİLLİAMS’IN “ESKİ TÜRKİYE VE GENÇ TÜRKLER. İSTANBUL’DA BİR YIL” (1911-1912) ADLI ESERİNE KÜLTÜREL-TARİHSEL BİR YAKLAŞIM


İnanır E.

TOBİDER Uluslararası Toplumsal Bilimler Dergisi, cilt.7, sa.4, ss.1-346, 2023 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 7 Sayı: 4
  • Basım Tarihi: 2023
  • Dergi Adı: TOBİDER Uluslararası Toplumsal Bilimler Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Index Copernicus, Asos İndeks, Other Indexes
  • Sayfa Sayıları: ss.1-346
  • İstanbul Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Çalışmada Rus göçmen kuşağı yazarlarından Ariadna Tıyrkova Williams’ın (1869-1962) kaleme aldığı Eski Türkiye ve Genç Türkler. İstanbul’da Bir Yıl (Staraya Turtsiya i mladoturki: god v Konstantinopole) adlı eseri incelenecektir. A. Tıyrkova, Londra’da MorningPost gazetesinin muhabiri olan eşi Harold Williams’ın görevi nedeniyle 1911’de İstanbul’a gelir ve bir yıl burada kalmıştır. Liberal görüşlere sahip Tıyrkova, 1906-1914 yılları arasında Rusya siyasetinde kadın ve basın konularından sorumlu olarak etkin bir yer edinmiştir. Rus basınının önemli yayınları olan ‘‘Russkiye Vedomosti’’(Rusya’dan Haberler) gazetesinde, ’’Vestnik Evropıy’’ (Avrupa Haberleri) ve ‘‘Russkaya mıysl’’ (Rus Düşüncesi) dergilerinde muhabir olarak çalışmıştır. 1917 Ekim Devrimi’ne karşı çıkışları olan Ariadna, 1918 yılından itibaren İngiliz vatandaşı olan eşiyle birlikte İngiltere, Fransa ve Amerika’da yaşamıştır. Gazeteciliğin yanı sıra şair A.S. Puşkin’in (1799-1837) yaşamını iki ciltlik çalışmasında kaleme alır, iki roman ve aralarında Eski Türkiye ve Genç Türkler. İstanbul’da Bir Yıl adlı ve anılarından oluşan eserlerin yazarıdır. Çalışmamızda Rusya’da az araştırılmış olan, ülkemizde ise tanınmayan bu yazarın yedi bölüm ve dört söyleşi tarzında yayımlanmış olan Eski Türkiye ve Genç Türkler adını taşıyan anılarını tarihsel olaylar bağlamında yazınsal yönleriyle incelenmesi amaçlanmaktadır. Tıyrkova’nın dönemin Türkiye’sinde ve İstanbul’da gelişmekte olan toplumsal değişimlerin arka planında İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin kurucusu İbrahim Temo (1865-18-845), yazar, siyasetçi, akademisyen ve öğretmen Halide Edip Adıvar (1884-1964) ve yazar ve diplomat Ahmet Hikmet Müftüoğlu (1870 -1927) ile yaptığı görüşmelere yer vererek Türk siyasetçileri, aydınları, yazarları evrensel kültür hafızasına taşımaktadır.