Akademik Veri Yönetim Sistemi
3. Selçuk Hukuk Kongresi, Konya, Türkiye, 5 - 07 Şubat 2024, sa.597, ss.377-379
İnternetin gelişimi sağladığı birçok faydanın yanı sıra birtakım sorunları da beraberinde getirmiştir. Bu sorunların en başında internet ortamında kişilik haklarının ihlali gelmektedir. İnternetin yapısı ve giderek yaygınlaşan kullanımı nedeniyle internet ortamında gerçekleşen kişilik haklarının sayısını arttırmıştır. Bu ihlallerle mücadele etmek için kanun koyucu kişilik haklarının korunmasına yönelik olarak genel dava veya savcılığa şikâyet usulünün yanında özel ve hızlı bazı usuller geliştirmiştir. Nitekim 06/02/2014 tarih ve 6518 sayılı Kanun'un 93. Maddesi ile 5651 sayılı Kanunun 9 uncu maddesi başlığıyla birlikte değiştirilmiştir. Değişiklikle internet ortamında yapılan yayın içeriği nedeniyle kişilik haklarının ihlal edildiğini iddia eden kişiler ile kurum ve kuruluşlara içeriğin yayından çıkarılmasını ve içeriğe erişimin engellenmesini de isteme imkânı tanınmıştır. Söz konusu madde birçok değişikliğe uğramıştır.
Anayasa Mahkemesinin 11/10/2023 tarih ve 2020/76 E., 2023/172 K. Sayılı kararı da bu değişikliklerden biri olan İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’a ilişkindir. Anayasa Mahkemesi söz konusu kararda 5651 sayılı Kanun’un 9. maddesinin kamusal makamların takdir yetkisini daraltarak keyfî davranışların önüne geçebilmek için yargılama hukukunun usule ilişkin güvencelerinin yanında demokratik toplum düzeninin gereklerine uygun ve orantılı karar verilmesini sağlayacak güvenceleri de barındırmadığından iptaline karar vermiştir. İptal hükümleri, kararın Resmî Gazete’de yayımlanmasından başlayarak dokuz ay sonra yürürlüğe girecektir. Böylece Anayasa Mahkemesi kanun koyucuya iptal hükümlerinin yürürlüğe girmesinden önce yeni bir düzenleme yapma imkânı tanımıştır. Yapılan açıklamalardan da anlaşılacağı üzere Anayasa mahkemesinin iptal kararıyla iki husus önem kazanmıştır. İlki internet ortamında kişilik haklarının korunması için yeni bir düzenleme yapılması ihtiyacıdır. Diğeri ise yeni bir düzenleme yapılmaması halinde kişilik haklarının korunmasına yönelik başvurulabilecek mevcut düzenlemelerdir. Bu bağlamda çalışmamızda öncelikle Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararı açıklanacak. Akabinde kişilik haklarının korunmasına yönelik yapılacak yeni düzenlemelerin sahip olması gereken nitelikler üzerinde durulacaktır. Son olarak 5651 sayılı Kanun’un 9. maddesi dışında internet ortamında kişilik haklarının korunmasını sağlayabilecek düzenlemeler incelenecektir.
Anahtar Kelimeler: İçeriğin Çıkarılması, Erişimin Engellenmesi, Kişilik Hakları, Anayasaya Aykırılık, İnternet Ortamı
The development of the internet has brought about numerous benefits, but it has also brought along certain problems. Foremost among these issues is the violation of personality rights in the online environment. The structure of the internet and its increasingly widespread use have led to an increase in the number of violations of personality rights in the online environment. In order to struggle these violations, the legislator has developed not only general legal proceedings or complaints to the prosecutor's office for the protection of personality rights but also specific and expedited procedures. Indeed, on 06/02/2014, with Article 93 of Law No. 6518, the 9th article of Law No. 5651 was amended along with its title. The amendment has provided individuals as well as institutions and organizations claiming the violation of personality rights due to content published on the internet with the opportunity to request the removal and blocking of access to the content. This article has undergone several changes.
The decision numbered 2020/76 E., 2023/172 K. of the Constitutional Court, dated 11/10/2023, is related to the law amending the Law on the Regulation of Publications on the Internet and the Fight Against Crimes Committed Through These Publications. This law is one of the changes mentioned. In the mentioned decision, the Constitutional Court ruled for the annulment, stating that Article 9 of Law No. 5651 lacks safeguards to prevent arbitrary behaviour by narrowing the discretion of public authorities and fails to provide guarantees for procedural protections in the legal process, as well as assurances that would ensure decisions in accordance with the requirements of a democratic social order and proportionality. The annulment provisions will come into effect nine months after the publication of the decision in the Official Gazette. Thus, the Constitutional Court has provided the legislator with the opportunity to enact new regulations before the annulment provisions take effect. The first is the need for a new regulation to protect personality rights in the online environment. The second is the existing regulations that can be used for the protection of personality rights in case a new regulation is not enacted.
Key Words: Removal of Content, Blocking Access, Personal Rights,
Unconstitutionality, Internet Environment