TARİHİ KENT PEYZAJLARINDA ÜRETKEN PEYZAJ İZLERİ


KART AKTAŞ N., Yıldız Dönmez N.

INTERNATIONAL EURASIAN CONFERENCE ON SCIENCE, ENGINEERING AND TECHNOLOGY (EURASIANSCIENTECH 2018), Ankara, Türkiye, 22 - 23 Kasım 2018, cilt.1, sa.1, ss.1519-1528

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Cilt numarası: 1
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.1519-1528
  • İstanbul Üniversitesi Adresli: Hayır

Özet

Günümüzün en büyük problemleri arasında sayılan aşırı nüfus artışı ve hızlı kentleşme, kentsel alanların sağlıksız bir biçimde gelişmesine ve yapılaşmasına neden olmaktadır. Yoğun kentleşme baskısı altında kalan kent halkının doğa ile olan ilişkisi gittikçe azalmakta ve aynı oranla da doğaya olan ihtiyacı artmaktadır. Üretken peyzaj alanları, peyzajın üretim ve gıda kaynağı elde etme ile sonuçlanan şekli olup aynı zamanda kent halkının kimi zaman üretici ile birlikte gönüllü olarak çalıştığı kimi zaman ise bireysel veya grup halinde kendi kendilerine ekip biçtikleri ve doğa ile ilişki kurduğu alanlardır. Kentli bu şekilde az da olsa kendi yetiştirdiği organik sebzeleri tüketebilirken aynı zamanda yetişkinler için rekresyonel, çocuklar için ise eğitsel aktiviteler gerçekleştirmiş olmaktadırlar. Bu alanların kente sağladığı yarar ise gıdanın oldukça ötesine geçmektedir. Bu çalışmanın amacı, üretken peyzajların kentler için tarihi ve kültürel önemini ortaya koymaktır. Bu kapsamda seçilen alanın tarihi perspektifi incelenmiş, güncel durumu ve önemi belirlenmiş, alan ve çevresi için yerel yönetim tarafından yaptırılan ve uygulanması düşünülen proje incelenmiş ve alana ilişkin swot analizi yapılmıştır. Bu kapsamda alanın geleceğine yönelik sorunlar tespit edilmiş ve öneriler geliştirilmiştir. Çalışma kapsamında İstanbul-Yedikule bostanı örnek alan olarak seçilmiştir. İstanbul Tarihi Yarımada’da Yedikule bostanları, günümüze kalan tek üretken peyzaj alanıdır. Bu alan için düşünülen proje, tarımsal üretim yapılmasının yanında çocuk parkları, oyun alanları, gezinti alanları gibi rekreatif fonksiyonları da içermektedir. Çalışma sonucunda yerel halkın, alanın bostan alanı olarak kalması ve uygulanacak projelerin bu alanla mutlaka uyumlu olması gerektiği konusunda talepleri ortaya çıkmıştır. Yerel halk ve üreticiler bölgede, alanın bakımsız olması ve de güvenlik sıkıntısı bulunmasından kaynaklı sıkıntı yaşamaktadırlar. Alan da, yerel halkın ve üreticilerin istek ve ihtiyaçları doğru bir şekilde belirlenmeli, bostanların koşulları iyileştirilmeli, yerel halkın da rekreasyonel ihtiyaçları göz önüne alınmalıdır. Tarihi önemi unutulmadan iyi bir planlama yapılarak İstanbul kentsel peyzajında yerini almalıdır.