8. Ulusal Transplantasyon İmmünolojisi ve Genetiği Kongresi, Antalya, Türkiye, 14 - 17 Nisan 2022, ss.15
Amaç: Kan
transfüzyonları, transplantasyon geçmişi ve gebelikler yoluyla insan lökosit
antijenlerine (HLA) maruz kalınması, hastalarda anti-HLA antikor üretimi ile
sonuçlanabilir. Transplantasyon öncesi alıcı serumlarında anti-HLA
antikorlarının varlığı önemli bir risk faktörüdür. Alloantikor tespiti için
hassas yöntemlerin geliştirilmesi, transplantasyonun klinik başarısında önemli
bir ilerleme olmuştur. Anti-HLA antikorlarının saptanması için kullanlan
testlerden tek antijen boncuk (Single Antigen Bead – SAB) testi genellikle spesifik
Panel Reaktif Antikor (PRA) testleri ile saptanamayan antijenlerin tespit edilmesi
veya hatalı saptanan antikorların elenmesi ve Donör Spesifik Antikor (DSA)’ların
tespitinde kullanılır. Çalışmamızda son dönem böbrek yetmezliği (SDBY)
hastalarında SAB ve PRA tanımlama sonuçlarının korelasyonunu tespit etmeyi
amaçladık.
Yöntem: İstanbul
Tıp Fakültesi Doku Tipleme Laboratuvarı'nda 2017-2020 yılları arasında anti-HLA
antikorları için test edilen 256 SDBY hastası (kadın/erkek,152/104) PRA ve SAB
tanımlama testlerinin korelasyonu açısından geriye dönük olarak analiz edildi. Hastaların
PRA tanımlama ve SAB testleri Luminex yöntemi (immucor) kullanılarak yapıldı. PRA
ve SAB pozitiflik eşik değeri MFI ≥ 1000 olarak kabul edildi ve hastalar anti
HLA antikorları mevcudiyetine göre PRA pozitif (MFI≥1000) (%78) ve SAB pozitif
(%37.2) olarak sınıflandırıldı.
Bulgular: PRA (+)
olan hastaların %39,6'sı ve SAB (+) olan hastaların %33,3'ünde DSA tespit
edildi. MFI değeri yüksek DSA’ya sahip olan hastaların anti-HLA antikorlarının çoğunlukla
A1 (MFI: 16913), A2 (MFI: 15715), B50 (MFI: 9207), B51 (MFI: 6000), DR15 (MFI: 20000),
DR16 (MFI: 16350), DQ7 (MFI: 22700) ve DQ2 (MFI: 22400) antijenlerine karşı
olduğu tespit edildi. PRA (+) hastalarının %20'sinde sadece sınıf I antijenleri,
%40'ında yalnızca sınıf II antijenleri; %40'ında hem sınıf-I hem de sınıf-II antijenleri
pozitif tespit edildi. PRA (+) hastalar MFI değerlerine göre 4 gruba ayrıldı (Grup-1:
MFI <1000, Grup-2: MFI:1000-3000, Grup-3: MFI:3000-5000, Grup-4: MFI>
5000). PRA-sınıf-I (+) olan hastaların 106'sına SAB testi de uygulandı. Sınıf-I-SAB
testi, MFI gruplarında yer alan hastaların sırasıyla %80, %83, %100 ve %98’inde
pozitif olarak saptandı. PRA-sınıf-II (+) olan hastaların 160'ına SAB testi uygulandı
ve sınıf II-SAB testi, MFI gruplarındaki hastaların sırasıyla %57,1, %54,5,
%77,7 ve %89'unda pozitif olarak saptandı (Tablo 2) (Tablo 3).
Sonuç:
Sonuçlarımız, hastalarda sınıf I antijenleri için MFI ≥ 3000 PRA pozitifliğinin
(p:0,049), sınıf II antijenleri için ise MFI ≥ 5000 PRA pozitifliğinin (p:0,0001)
SAB pozitifliği ile korele olduğunu göstermiştir.
Anahtar Kelimeler: PRA, SAB,
Böbrek Nakli, Anti-HLA Antikor