Akademik Veri Yönetim Sistemi
18. Tıbbi Biyoloji ve Genetik Kongresi, Ankara, Türkiye, 26 - 29 Aralık 2023, ss.120
Amaç: Diyabet, hipertansiyon ve dislipideminin bir arada gözlendiği metabolik sendrom (MetS), kardiyovasküler hastalıklar için önemli risk faktörü olmakla beraber son yıllarda erkek infertilitesi ile
ilişkisi tartışılmaktadır. MetS’li infertil olguların testis dokularında, hipoksi ve nutrisyonel etkiler gibi çevresel şartlar veya kalsiyum homeostazını bozan etkenler sonucunda uyarılan endoplazmik
retikulum stresinin (ERS) gözlendiği bildirilmiştir. Diğer yandan, Vitamin D’nin (VitD) MetS ve ERS üzerine düzenleyici etkisi çalışmalarla gösterilmiştir. Bu çalışmada, testis dokusunda MetS
tarafından tetiklenen ERS yolağı üzerine VitD’nin etkisinin araştırılması amaçlanmıştır.
Gereç ve Yöntem: Çalışma grubu MetS (n=8), VitD takviyesi yapılan MetS (MSD, n=8) ve sağlıklı kontrol gruplarından (n=8) oluşmaktadır. MetS modeli, Sprague-Dawley ırkı erkek sıçanların 15 hafta
boyunca %10’luk fruktozlu su ve %17 yağ ve %17 fruktoz içeren yem ile beslenmesiyle oluşturuldu. MSD grubuna 3. haftadan itibaren MetS diyetine ek olarak VitD takviyesi uygulandı. Deney grubu 15.
haftada sakrifiye edilerek testis dokularının diseksiyonu yapıldı. Dokular şok donduruldu ve RNA izolasyonuna kadar -80°C’de saklandı. Dokuların homojenizasyonunun ardından total RNA
izolasyonu ve cDNA sentezi yapıldı. Gen ekspresyon analizi kantitatif gerçek zamanlı PCR (qRT-PCR) yöntemi ile yapıldı ve relatif kantitasyon (RQ) değerleri karşılaştırmalı Ct yöntemiyle
hesaplandı. Tüm örnekler triplike olarak çalışıldı. ERS ve VitD yolakları ile ilişkili olarak glukoz-regüle protein 78 (Hspa5), aktive edici transkripsiyon faktörü 6 (Atf6) ve endoplazmik retikulum lokalize 57
(Pdia3) genlerinin ekspresyonları araştırıldı. Kontrol olarak aktin beta (Actb) geninin değerleri kullanıldı. İstatistiksel anlamlılık student T testi kullanılarak karşılaştırıldı.
Sonuçlar: Testis dokusunda MS ve MSD grupları arasında Atf6 gen ekspresyonunda anlamlı bir değişim gözlenmezken MS grubunda Hspa5 (p=0,005) ve Pdia3 (p=0,004) genlerinin
ekspresyonunda artış olduğu gözlendi.
Tartışma: Bu sonuçlar, MetS varlığında testis dokusunda ERS ve VitD ilişkili genlerin regülasyonunda değişim olduğunu ve spermatogenez sürecinin etkilenmesi yolu ile erkek infertilitesi
ilişkili olabileceğini göstermektedir.