DEMİR TEDAVİSİNE DİRENÇLİ DEMİR EKSİKLİĞİ ANEMİSİ:IRIDA


Akay N., Tuna R., Durak Ö., Yeşil Sayın G., Karakaş Z.

42.Pediatri Günleri, İstanbul, Türkiye, 13 - 16 Eylül 2020, ss.47-48

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: İstanbul
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.47-48
  • İstanbul Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

GİRİŞ: Dünya çapında demir eksikliği anemisi ciddi bir sağlık problemi olarak karşımıza çıkmaktadır. Nutrisyonel demir eksikliği anemisi ayırıcı tanısında talasemi ve diğer hemoglobinopatiler, gastrointestinal kanama, generalize intestinal malabsorbsiyonlar, kronik inflamatuar hastalıklar, kurşun zehirlenmesi ve sideroblastik anemi yer almaktadır. Ayırıcı tanılar dışlandıktan sonra oral demir tedavisine dirençli seyreden ve aile öyküsü olan olgularda yapılan genetik çalışmalar TMPRSS6 genindeki mutasyonların bu tabloya sebep olabileceğini göstermiştir. Bu tablo demir tedavisine dirençli demir eksikliği anemisi: IRIDA sendromu olarak isimlendirilmiştir. Oral demir tedavisine dirençli demir eksikliği anemisi tablosundaki 16 yaş kız hastada tanı ve tedavi yaklaşımını değerlendirmek istedik. Vaka: 16 yaş kız hasta; 6 aylıkken hipokrom mikrositer anemi (Hb:7.9 g/dl, Htc: %28.9 MCV:58.6 fl, ferritin:22 ng/ml, RBC:4.830/ul ) saptanarak, oral demir tedavisine rağmen anemisi devam etmesi üzerine Çocuk Hematoloji-Onkoloji polikliniğine yönlendirilmişti. Öz ve soygeçmişinde ek özellik olmayan hastanın fizik muayenesinde solukluk dışında özellik saptanmadı. Yapılan tetkikler sonucunda talasemi, gastrointestinal kanama, malabsorbsiyon, konjenital diseritropoetik anemi tanıları dışlandı. Oral demir tedavisi ile iyileşme görülmeyen hastaya IV demir tedavisine yanıt görüldü. Demir tedavisine dirençli demir eksikliği anemisi (IRIDA:Iron refractory iron deficiency anemia) sendromu düşünüldü. IRIDA genetiği gönderilen hastada TMPRSS6 geninde hastalık etkeni olabilecek c.1991A>C(p.Q664p) homozigot mutasyon saptandı. Oral sukrozomial demir desteği başlanan hastanın hipokrom mikrositer anemisi (Hb:10.1 g/dl, Hct:%33.4, MCV:63 fl, RBC:5.100/ul, ferritin:199 ng/ml) hafif düzeyde devam ediyor olup genetiği görülmesi sonrası tedaviye C vitamini eklenmiştir. SONUÇ: IRIDA genellikle oral demir tedavisine yanıt vermeyip parenteral demir tedavisine kısmi yanıt gösteren hipokrom mikrositer anemi kliniği ile kendini gösterir. Nadir görülen, otozomal resesif geçişli bir hastalıktır. TMPRSS6 gen mutasyonunun bu klinik ile ilişkili olduğu gösterilmiştir. IRIDA olgularında; orta düzeyde bir anemi( Hb:6-9 g/dl), ağır mikrositoz (MCV:45-65), düşük ya da normal ferritin ve yüksek hepsidin seviyeleri görülmektedir. Oral demir replasmanına rağmen düzelmeyen hipokrom mikrositer anemi ve demir parametreleri varlığında, diğer etyololojiler dışlandıysa IRIDA sendromu akılda tutulmalı, hastalar genetik incelemeye yönlendirilmelidir. Anahtar Kelimeler: hipokrom mikrositer anemi, dirençli demir eksikliği anemisi, IRIDA