Tarihöncesi Mekanlarda Gerçekleştirilen Faaliyetlerin Tanımlanmasında Toprak Kimyası Analizinin Rolü: Aşıklı Höyük Örneği


Kalkan F., Özbaşaran M., Özbal Gerrıtsen R. D.

SDÜ FEN-EDEBİYAT FAKÜLTESİ SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ,, sa.50, ss.240-254, 2020 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Basım Tarihi: 2020
  • Dergi Adı: SDÜ FEN-EDEBİYAT FAKÜLTESİ SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ,
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Academic Search Premier, MLA - Modern Language Association Database, TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.240-254
  • İstanbul Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Yerleşikliğe geçişle birlikte insanın kapalı ve/veya sınırlandırdığı mekanlarla olan ilişkisi pekişmiş, içinde yaşadığı ve organik ilişki içinde olduğu mekanları ihtiyaçları, tercihleri ve beğenileri doğrultusunda şekillendirmiştir. Bu nedenle, arkeolojik kazılarda ortaya çıkarılan mekanların mikro ölçekli analizlerle okumasının yapılması da topluluğun yaşamının anlaşılmasında önemli katkılar sağlamaktadır. Sıvalı ya da sıkılaştırılmış toprak düzlemli mekanların tabanlarından alınan toprakların kimyasal analizleri (çoklu-element analizi) insan faaliyetlerine ilişkin veri sağlaması bakımından bu çabaya katkı sunacak analitik yöntemlerden biridir. Bu bağlamda, çalışmamız, Batı Kapadokya’da yerleşikliğe geçiş sürecine dair en erken örnekleri veren Aşıklı Höyük’ün en erken tabakalarına tarihlenen çamur sıvalı dal örgü (wattle and daub) yapılara odaklanır. Daha önce mikromorfolojik analizlerle de birbirinden farklı amaçlarla kullanılmış olduğu önerilen bu iki yapının tabanlarına uygulanan toprak kimyası analizleriyle, yapılarda hayvan tutma, depolama gibi faaliyetler tespit edilmiştir.