31. Ulusal Patoloji Kongresi , İzmir, Türkiye, 26 - 30 Ekim 2022, cilt.6, ss.32-33, (Tam Metin Bildiri)
Giriş ve Amac
Klasik Hodgkin
lenfoma (KHL), morfolojik ve immünfenotipik olarak geniş bir ayırıcı tanı
yelpazesi içermektedir. Bu durum özellikle tümör morfolojisinin bir kısmının
görülebildiği küçük biyopsilerde tanı güçlüğü yaratabilmektedir. GATA3, T hücre
gelişiminde önemli bir transkripsiyon faktörü olup, yardımcı T lenfositlerinin
TH2 yönünde farklılaşmasını sağlar. Literatürde KHL’de Hodgkin hücrelerinde
GATA3 ifadesi bildirilmektedir (1). GATA3 ekspresyonuna nükleer faktör kappa
beta (NFΚB) yolağının aktivitesinin artmış olmasının neden olduğu
gösterilmiştir (2,3). Çalışmamızda KHL ayırıcı tanısında GATA3’ün
kullanılabilirliğinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır.
Yontem
Anabilim Dalımızda
2015 ve 2022 yılları arasında tanı almış 50 KHL ile ayırıcı tanı spektrumunda
yer alan 15 anaplastik büyük hücreli lenfoma (ABHL) (8 ALK-, 7 ALK+), 10
Epstein-Barr virüs pozitif diffüz büyük B hücreli lenfoma (EBV(+) DBBHL), 15 T
hücreleri/histiyositlerden zengin büyük B hücreli lenfoma (THZBBHL) ve 10
primer mediastinal büyük B hücreli lenfoma (PMBL) olgusu çalışmaya alındı.
GATA3 (L50-823, Biocare mouse monoklonal) immünhistokimyasal incelemesi
yapıldı. Nükleer boyanma pozitif kabul edildi. Hodgkin ve Hodgkin dışı
lenfomalar arasında ekspresyon farkını değerlendirmek için ki-kare testi
yapıldı. İstatistiksel anlamlılık sınırı p<0,05 kabul edildi. Çalışmamız
retrospektif arşiv çalışması olduğundan etik kurul onayı alınmadı.
Bulgular
KHL ve kontrol
olgularına ait demografik özellikler tablo 1’de özetlenmiştir. KHL olguları 25
nodüler sklerozan (NS), 15 mikst sellüler (MS), 8 lenfositten zengin (LZ) ve 2
lenfositten fakir (LF) alt tipinden oluşmaktaydı. 25 KHL-NS olgusunun 4’ünde
grade 2 ve 1 tanesinde sinsisyal varyant ile uyumlu morfolojik özellikler
mevcuttu. KHL-LZ olgularının 5 tanesinde nodüler, 3 tanesinde diffüz büyüme
paterni izlendi. GATA3, KHL’lerin 31’inde (%62) (17 NS, 7 MS, 5 LZ, 2 LF)
pozitif saptandı. 5 olguda (3 NS, 1 MS, 1 LF) GATA3 ifadesi odaksaldı. KHL
histolojik alt tipleri ile GATA3 ifadesi arasında ilişki görülmedi (Tablo 2).
Ancak KHL-NS olguları özelinde, 4 grade 2 olgunun 3 tanesinde GATA3 ifadesi görülmedi
ve sinsisyal varyant olan olguda GATA3 pozitifliği odaksaldı. Kontrol grubunda
GATA3 pozitifliği 9 olguda (%18) (4 ALK(-)ABHL, 1 ALK(+)ABHL, 1 EBV(+)DBBHL, 2 THZBBHL,
1 PMBL) belirlendi. 3 olguda (1 ALK(+) ABBHL, 1 EBV(+)DBBHL, 1 THZBBHL) GATA3
pozitifliği odaksal olarak saptandı. İki grup arasında GATA3 ile boyanma farkı
istatistiksel olarak anlamlı bulundu (p<0,0001). KHL ile B-NHL grubu
arasında ekspresyon farkı istatistiksel olarak anlamlı iken (P<0,0001), KHL
ve ABHL grubu (ALK+ ve ALK-) karşılaştırıldığında GATA3 ifadesindeki
istatistiksel fark sınırda bulunmuştur (p=0,0501). KHL grubu ayrı ayrı ALK(+)ABHL
ve ALK(-)ABHL grupları ile kıyaslandığında GATA3 ifadesindeki fark ALK(+)ABHL
grubu ile anlamlı (p=0,036), ALK(-)ABHL grubu ile anlamsızdır (p=0,7). Deney ve
kontrol grubunu oluşturan olguların gruplar arası ve deney grubunda histolojik
alt tiplerdeki GATA3 ifadesi istatistiksel değerlendirmesi Tablo 2’de
özetlenmiştir. KHL vakalarının 10’u tru-cut/insizyonel biyopsi iken 40’ı eksizyonel
biyopsidir. İki grup arasında GATA3 ifadesi açısından anlamlı fark
görülmemiştir (p=0,47). Kontrol grubunun 20’si tru-cut/insizyonel biyopsi, 30’u
eksizyonel biyopsidir. İki grup arasında GATA3 ifadesindeki fark anlamlı
değildir (p=1). KHL ve kontrol grubu vakaları tru-cut/insizyonel olanlar ile
eksizyonel olanlar kendi aralarında kıyaslandığında GATA3 ifadeleri arasında
anlamlılık sırasıyla p=0,077 ve p=0,0001’dir. Bazı vakalarda odaksal boyanma
olması dikkate alındığında tru-cut/insizyonel biyopsilerde GATA3’ün ayırıcı tanıda
katkısı daha sınırlı görünmektedir.
Tartışma ve Sonuc
GATA3, KHL’de
yüksek oranda pozitif olup, ayırıcı tanı spektrumunda yer alan diğer B hücreli
lenfoid neoplazilerde nadiren pozitif olması GATA3’ü bu ayrımda
kullanılabilecek önemli bir belirteç yapmaktadır (p<0,0001). Aberran T hücre
antijen ifadesi KHL’de görülebilen bir özelliktir (4). Bu durum özellikle CD30
(+) T hücreli lenfomalarla ayırıcı tanı zorluğu oluşturabilmektedir (3,4).
Normal T hücrelerinde de eksprese olan GATA3 çalışmamızda değerlendirilen
ABHL’larda genel olarak negatif olmakla birlikte, özellikle ALK(-)ABHL
olgularında görülen GATA3 pozitifliği dikkat çekicidir. Çalışmamızda çıkan
sonuç GATA3’ün KHL ve ALK(-)ABHL ayırıcı tanısında yeterli olmayabileceği
yönündedir ancak daha kesin yoruma gitmek için daha geniş serilerde
değerlendirme yapılmalıdır.
Trucut/insizyonel
biyopsilerde GATA3’ün ayırıcı tanıda katkısı eksizyonel biyopsiye göre daha
sınırlı görünmektedir. Odaksal GATA3 ifadesi gösteren olgulardan (çalışmamızda odaksal
GATA3 ifadesi görülen olguların hepsi eksizyonel biyopsidir) yola çıkarak bu
olgularda tru-cut biyopsi yapılması halinde olası GATA3 ifadesinin
görülemeyeceği yorumu yapılabilir. Ancak GATA3’ün tanısal güçlüğün asıl
yaşandığı
küçük
biyopsilerdeki katkısı konusunda kesin yorum için tru-cut/insizyonel biyopsi
ile eksizyonel biyopsi kıyaslamasının daha geniş serilerde yapılması
gereklidir.
Kaynaklar
1. Kezlarian B,
Alhyari M, Venkataraman G, Karner K, Inamdar KV, Menon MP. GATA3 Immunohistochemical
Staining in Hodgkin Lymphoma: Diagnostic Utility in Differentiating Classic
Hodgkin Lymphoma
From Nodular Lymphocyte Predominant Hodgkin Lymphoma and Other Mimicking
Entities. Appl Immunohistochem Mol Morphol. 2019 Mar;27(3):180-184. doi: 10.1097/PAI.0000000000000581.
PMID: 28877074.
2. Stanelle J,
Döring C, Hansmann ML, Küppers R. Mechanisms of aberrant GATA3 expression in
classical Hodgkin lymphoma and its consequences for the cytokine profile of
Hodgkin and Reed/Sternberg cells. Blood. 2010 Nov 18;116(20):4202-11. doi:
10.1182/blood-2010-01-265827. Epub 2010 Jul 26. PMID:
20660789.
3. Atayar C,
Poppema S, Blokzijl T, Harms G, Boot M, van den Berg A. Expression of the
T-cell transcription factors, GATA-3 and T-bet, in the neoplastic cells of
Hodgkin lymphomas. Am J Pathol. 2005 Jan;166(1):127-34. doi:
10.1016/S0002-9440(10)62238-9. PMID: 15632006; PMCID: PMC1602286.
4. Swerdlow SH, Campo E,
Harris NL, et al., eds. WHO Classification of Tumours of Haematopoietic and