Akademik Veri Yönetim Sistemi
stratejic public management journal, cilt.9, sa.16, ss.162-173, 2023 (Hakemli Dergi)
Anayasa’nın 36. maddesinde düzenlenen adil yargılanma hakkının en önemli unsurlarından biri olarak kabul
edilen “ne bis in idem ilkesi”, uluslararası kaynak olan Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin Ek 7 Nolu
Protokolünün 4. Maddesinde düzenlenmiştir. Her ne kadar vergi hukukunda spesifik olarak düzenlenmemiş ise
de aynı fiil sebebiyle hem vergi kabahati hem de vergi kaçakçılığı suçu oluştuğu takdirde; vergi kabahati için
idari yargıda süreç işlerken vergi kaçakçılığı suçu için ise adli yargıda yargılama yürütülmektedir. 213 sayılı
Vergi Usul Kanununun 367. maddesinin beşinci fıkrası gereği işletilen idari ve adli süreç sonucunda verilen
kararlar birbirini bağlamamaktadır. Ancak Anayasa Mahkemesinin verdiği 4 Kasım 2021 tarihli kararı ile
sözü edilen hüküm iptal edilmiştir. Söz konusu bu çalışmada öncelikle vergi ceza hukukunu oluşturan vergi
kabahatleri ile vergi suçları hakkında kısaca bilgi verilecek, ardından Kanunun 367. maddesinde yer alan
hüküm değişiklikten önceki haliyle incelenecektir. Son olarak, anılan hükmün iptali ile ortaya çıkan
değişiklikler ve bu değişikliklerin hukuk boyutundaki etkileri değerlendirilecektir.