Is Theism Really Coherent? Theism as a Cumulative Hypothesis and the Evaluation of the Probabilistic Arguments for the Existence of God


Taşçı T.

İslam Tetkikleri Dergisi, sa.13, ss.925-932, 2023 (Scopus)

Özet

William L. Craig ve J. P. Moreland, ortaklaşa editörlüğünü yaptıkları The Blackwell Companion to Natural Theology (2009) isimli derlemeye yazdıkları giriş yazısında, 20. yüzyılın belki de en önemli felsefi ekolü olarak görülebilecek pozitivizmin ve bu ekol çerçevesinde geliştirilen katı doğrulama kriterinin çöküşüyle birlikte, metafiziğin yeni bir soluk kazandığını, felsefi teolojinin veya felsefi teizmin, Hıristiyan dünyada adeta bir Rönesans dönemine girdiğini belirtirler. Bu iddianın arkasında yatan pek çok gerekçe olsa da bunlardan en önemlisi fizik, kimya, biyoloji gibi katı doğa bilimlerinde, olgusal durumlar (matters of facts) ve bunlar hakkındaki teoriler noktasında farklı açıklama modellerinin de mümkün olduğunun görülmesidir. Ayrıca, evrenin sadece katı maddeye (raw materials) indirgenerek açıklanmasının ne nihai (ultimate) ne de tam bir açıklama (complete explanation) sunabilmesi, bilim felsefesinde yeni açıklama modellerinin geliştirilmesini zorunlu kılmıştır.