Arşiv Verilerinde Güneş Sistemi Nesneleri Araştırması

Esenoğlu H. H., Ökten A., Özkan M. T., Özcan A., Şanlı A.

UAK-2024, 23. Ulusal Astronomi Kongresi, İstanbul, Türkiye, 2 - 06 Eylül 2024, cilt.1, sa.1, ss.46-199

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Cilt numarası: 1
  • Basıldığı Şehir: İstanbul
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.46-199
  • İstanbul Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Uzak Kuiper Kuşağı nesnelerin yörüngeleri dış Güneş Sisteminde henüz keşfedilmemiş 250-500 AB uzaklığında ve 1.5-10 Yer kütleli bir gezegeni işaret etmektedir (Batydin 2016, Lykawka 2023 ve Batygin 2024). Bu yeni gezegenin, Güneş etrafında bir tam tur atması 10-20 bin yıl arasında sürecektir. Ancak, söz konusu gezegenin olabileceği düşünülen bölgelerin %78’i Pan-STARRS verilerinden araştırıldığı halde henüz keşfedilememiştir. Bu aday gezegenin varlığı ile birlikte asteroitler ve diğer Güneş Sistemi nesneleri, farklı yöntemler kullanılarak arşiv verileri ve yeni gözlemlerle araştırılacaktır. TUG RTT150, T100 ve T60 gözlem projelerimizin verilerine bakılması sürdürülmektedir. Buna göre, yıl boyunca (360 derece) yaklaşık 10 derecelik (veya 3600 derece kare) şerit içerisinde kalacak şekilde yönelimi ekliptik civarında olan gözlem verileri tespit edilmektedir. RTT150’nin 11.11 yay dakikalık görüntüleme alanı dikkate alındığında, Zodyak bölgesinde yüz binin üzerinde görüntüye ihtiyaç olduğu çıkmaktadır. RTT150 ile örneğin R süzgecinde 19. kadir parlaklığı için 300s poz verilmektedir. Zodyak bölgesinin gözlemi için yaklaşık bir yıla karşılık gelen süre gerekmektedir. Farklı tarihlerde alınmış fotometrik görüntülerden sabit yıldızlara göre yer değiştirme, kataloglar ile karşılaştırma v Gözlem arşivi verilerinden Gaia14aat, 15adf, 16bis, 18bwz, 18cft, 19emm, PGIR20dsv ve SDSS J8121911 nesnelerinin tutulma düzleminde yer aldıkları tespit edilmiştir. Zodyak bölgesindeki bu nesnelerinin toplamda 3.8 gün süresince 3750 adet görüntüsü olup Güneş Sistemi nesnelerini içerip içermedikleri araştırması sürdürülmektedir. Ön sonuç olarak, teleskopların görüntüleme alanlarında görülebilirlik sınırı içinde herhangi bir asteroid belirlenememiştir. Bu araştırmadaki arşiv verisi, Güneş Sistemi üyelerinin “gezgin” özellikleri ile Zodyak bölgesinin %3.4’üne karşılık geldiği söylenebilir. Benzer şekilde, TUG arşiv görüntülerindeki nesnelerin göksel koordinatlarına da bakılacak,