Akademik Veri Yönetim Sistemi
Mora Katliamı ve Anadolu’da Yunan Mezalimi Sempozyumu (15-16 Kasım 2021) Bildiriler Kitab, Neşe Özden, Editör, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, ss.1-39, 2024
Yunanistan’da 2021 yılı boyunca bağımsızlığın 200. yılı kutlamaları yapıldı. Coşkulu geçen bu kutlamalara, Avrupa ve Amerika’dan da katılımlar oldu. Komşumuz Yunanistan’ın bağımsızlık için önemli gördüğü ve son yıllarda devrim olarak nitelendirilen 1821 yılı, Mora Yarımadası’ndaki Rumların Osmanlı Devleti’ne isyan edişlerinin tarihidir. 1821 Mora İsyanının kısa sürede acımasız bir din ve ırk savaşına dönüştüğüne ise kuşku yoktur. Yaklaşık on yıl süren bu kanlı süreç bittiğinde Avrupa büyük devletlerinin himayesinde olmak şartıyla bağımsız bir Yunanistan Devleti kurulmuştur (1830). Yeni devletin sınırları ve yönetim şekli İngiltere, Fransa ve Rusya diplomatları ile Osmanlı görevlileri arasında yürütülen müzakereler sonucu şekillenmiştir. Şurasını öncelikle belirtmemiz gerekir ki bağımsız Yunanistan Devleti’ne dair müzakerelerde ve yapılan antlaşmalarda ısrarla öne çıkarılan hususlardan biri, Türklerle Rumların bir arada yaşayamayacakları, bu nedenle Türklerin Mora’yı tamamen terk etmeleri talebiydi. Türklerin Mora’dan bütünüyle silinmesi amacı, yapılan uluslararası antlaşmaların içeriği ile sınırlı kalmamıştır. Asırlar boyunca Mora’yı yurt edinmiş Türkler, 1821 isyanı boyunca sistematik katliamlara maruz kalmışlar ve yok edilmişlerdir. Bu süreçte Mora Eyaleti’nin yönetim merkezi olan Tripoliçe (Tripolitsa) şehri ise tarihte eşine az rastlanabilecek vahşetlerden birine tanıklık etmiştir.