Katalaksi Kavramı Çerçevesinde Vergileme Demokrasi İlişkisi: Türkiye-OECD Karşılaştırmalı Analizi

KILIÇER E., AY F. C., ATAER S.

Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar Dergisi, cilt.53, sa.612, ss.35-51, 2016 (SSCI)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 53 Sayı: 612
  • Basım Tarihi: 2016
  • Dergi Adı: Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Social Sciences Citation Index (SSCI), Scopus, TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.35-51
  • İstanbul Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Vergilemenin gelir bölüşümü, iktisadi büyüme ve kalkınma, ekonomik istikrarı sağlama gibi boyutlarının yanında, en az bunlar kadar önemli olan demokrasi boyutu da bulunmaktadır. Tarihsel ve teorik olarak demokrasinin kökeninde vergileme meselesi yatmaktadır.  Demokratik değişim modeli olan katalaksi ’ye göre seçmenler seçimlerde kullandıkları oylarla ilgili dönemde siyasetçinin üreteceği kamusal mal ve hizmet sepetinin miktar ve bileşimini belirlemekte ve bunun finansmanını ödediği vergilerle yerine getirmektedir. Ancak söz konusu modelin etkin bir şekilde işlemesi için oy kullanacak olan seçmenin büyük bir çoğunluğunun beyannameye dayalı bir şekilde gelir vergisi ödeyicisi olması gerekmektedir. Çünkü bu çoğunluk kamusal mal ve hizmetin üretim sürecinin finansmanına vergi mükellefi veya yurttaşlık bilinciyle katkı yapmaktadır. Bu bağlamda çalışmada OECD ülkelerinde ve Türkiye’de vergisini beyannameli bir şekilde ödeyen mükelleflerin toplam seçmene oranı ile seçilen bazı demokrasi endeksleri arasındaki ilişki karşılaştırmalı olarak ele alınacak ve bu ilişki korelasyon analizi ile test edilecektir

Anahtar Kelimeler: Katalaksi, Beyannameli Mükellef, Vergileme, Demokrasi 

Beside the dimensions of income distribution, economic growth, development and ensuring the economic stabilization of tax; there is another dimension which is important at least as the dimensions mentioned above: democracy. Taxation issue is lying under the democracy, theoretically as well as historically. According to catallaxy which is a democratic exchange model, voters determinate the composition of public goods and services which produced by the tools that managed by policy makers and finance that goods and services with the tax they pay. However, to ensure this model works efficiently, the most part of taxpayers must be declarant taxpayers. Because, this majority contributes to finance of the goods and services’ production process as taxpayers with the conscious of citizenship. With this context,the relationship of  the ratio of declarant taxpayer in total taxpayers and several democracy and transparency indexes, is handled comparatively and tested with the corelation analyzes. 

Keywords: Catallaxy, Declarant Taxpayer, Taxation, Democracy