Muallim Nâci, Türk edebiyatının Tanzimat’la birlikte Batılılaşma temayü-
lüne girdiği bir dönemde yaşamış, kırk dört yıllık ömrüne pek çok eser
sığdırmış velûd bir şair, yazar ve mütercimdir. Yeniliğe karşı olmamasına
rağmen eskiyi tamamen terk etmenin yanlış olduğunu savunduğu için
eski tarzın temsilcisi olarak görülmüştür. Şiirleri, hatıratı, gazete yazılarının yanı sıra Fransızca, Farsça ve Arapçadan çok sayıda çevirisi vardır.
Arapça tercümelerinden üçü Fahreddin Râzi’nin tefsirinden yapılmıştır.
Bunlardan biri Hülâsatü’l-İhlâs’tır. Mealen çeviri olmayıp özetlenmek suretiyle serbest bir çeviridir. Yer yer kendi ifadeleriyle de çeviriyi zenginleştirmiştir. Türkçeyi kullanmadaki başarısıyla takdir toplayan Muallim
Nâci’nin İhlâs Sûresi Tefsiri tercümesi, mensur dinî edebiyatımızın, dinî
tabirlerin yerli yerince kullanıldığı güzel örneklerinden biridir.
Anahtar Kelimeler: Muallim Nâci, Kur’an, İhlâs Sûresi, tefsir, Fahreddin Râzi
Muallim Nâci is a poet, writer and interpreter, who lived in a period of
time that Turkish literature entered in westernization tendency, and has
given many works in his forty-four year life. he has been evaluated as a
representative of old genre since he had defended that leaving the old entirely is wrong even though he had not been against novelty. he has many
translations from French, Persian, and Arabic as well as poems, memories
and newspaper articles. Three of his translations from Arabic are from
Fakhr al-din Razi’s commentary. One of them is Hülâsatü’l-İhlâs. It is not
a straight translation but a free translation by summarizing. he had enriched the translation partly with his expressions. Muallim Nâci’s Surah
Al-Ikhlâs commentary translation, which he has been appreciated for his
success on using Turkish, is one of good examples of prose religious literature, which religious expressions are used properly.
Keywords: Muallim Nâci, quran, Ikhlas Surah, commentary, Fakhr al-Din
Razi