2. Erciyes Pediatri Akademisi Kış Kongresi, Kayseri, Türkiye, 3 - 05 Mart 2016, ss.35
Giriş: Anjioödem, genellikle dil, ağız tabanı, dudaklar, larenks
ve yüzde ortaya çıkan, subkutanöz veya submukozal ödeme
bağlı şişliklerle kendini gösterir. Susam tohumları son derece
güçlü bir alerjen kaynağıdır. Susam alerjisi tespit edildiğinde
hem tohumlardan hem de tohumlardan elde edilen yağdan
sakınmak gerekir. Tahin alımına bağlı anjioödem gelişen 7 aylık
kız hasta, literatür verileri gözden geçirilerek sunulmuştur.
Olgu: 7 aylık kız hasta dudakta ani başlayan şişlik şikayeti ile
çocuk acil polikliniğimize başvurdu. Hastanın egzema öyküsü
nedeniyle 1 ay önce deri prick testi yaptırdığı ve susam, buğday,
yumurta, fındık,ev tozu akar alerjisi tespit edildiği öğrenildi.
İlaç alerjisi ve ailesel atopi öyküsü yoktu. Fizik muayenede alt
ve üst dudakta ödem ve her iki yanakta egzematöz döküntü
saptandı. Uvula ödemi yoktu. Ek semptom yoktu. Hematolojik
tetkiklerinde patoloji saptanmadı. Hasta anjioödem tanısı ile
kliniğimize yatırıldı . Hastaya 1 mg/kg dozunda klorfeniramin
maleat ve 1 mg/kg dozunda metilprednisolon tedavisi uygulandı.
Sonrasında antihistaminik tedavisine devam edildi. Ertesi günü
şikayetleri ve klinik bulguları tam olarak düzeldi.Taburculuk
sonrası hastamızın ailesi susam ve ürünleri alınmaması
konusunda bilgilendirildi.
Tartışma: Anjioödem genellikle dil, ağız tabanı, dudaklar,
larenks ve yüzde ortaya çıkan, akut inflamasyon ve şişlikler ile
karakterize hipersensitivite reaksiyonu olup hayatı tehdit edici
boyutlara ulaşabilir.
Tedaviye tetikleyici maddeye maruziyetin sonlandırılmasıyla
başlanır. Sonrasında parenteral antihistaminik ve kortikosteroid
tedavisi, buhar uygulaması ile gerekli olgularda adrenalin
başlanmalıdır. Anjioödem, uygun tedavi sonrası 24 - 48 saat
sonra tamamen gerilemektedir. Alerjen besinler ile vücudun
antikorları karşılaşınca bazı mediatörler salgılanır. Bunlardan
biri olan “histamin”, kızarıklık, şişlik, dispne, kaşıntı ve ağrı gibi
alerjik reaksiyonların sebebini oluşturur. Besin alerjisi şikayetleri
kişiden kişiye çok farklılıklar gösterir. Besin alerjisi tespitinde
deri prick testi kullanılır. Laboratuvar testi olarak besin alerji
paneli RAST veya ELİZA yöntemiyle kanda bulunan gıdaya
özgü IgE tipi antikorları tespit etmek amacıyla kullanılır.Besin
provokasyon testleri de diğer bir yöntemdir.
Susam alerjisinin İngiltere’de yaklaşık her 2000 kişiden birini
etkilediği tahmin edilmektedir. Humus, tahin helvası ve tahin
pekmez çok iyi bilinen susam ürünleridir. Ağır alerjik vakalarda
kişi söz konusu besini yemese de pişirildiği, yenildiği ortamlarda
bulunduğu, hatta o besini yiyen kişi tarafından öpüldüğü zaman
da ciddi alerjik reaksiyon görülebilmektedir. Alım durumunda
anjioödem geliştiğinde hızlı ve etkili tedavi hayati önem
taşımaktadır.