Akademik Veri Yönetim Sistemi
XXIII. Türk Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Kongresi, Antalya, Türkiye, 13 - 16 Mart 2023, ss.626-627
Giriş-Amaç
Kronik hepatit B virusu (HBV) infeksiyonunda HBsAg seroklirensi, daha önce pozitif olan HBsAg’nin tekrarlayan
testlerde 6 aydan uzun süre negatif saptanması olarak tanımlanır. Spontan olarak veya antiviral tedavi sonrası
görülebilir. Antiviral tedavi alanlarda, anti-HBs yanıtından bağımsız olarak, seroklirens tedavi kesilmesi konusunda
en güvenilir sonlanım noktasıdır. Bu çalışmadaki hedefimiz, kronik HBV infeksiyonu nedeniyle izlenen hastalarda,
HBsAg seroklirensi sıklığı ve seroklirensin gelişmesine etki eden faktörlerin araştırılmasıydı.
Yöntem
İstanbul Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Polikliniği’nde kronik HBV infeksiyonu nedeniyle
izlenen hastalardan 15/11/22-15/01/23 tarihlerinde başvuranlar çalışmaya alındı. Hastalara ait demografik,
klinik ve laboratuvar bilgilerine poliklinik dosyaları ve hastane otomasyon sisteminden ulaşıldı. HBsAg pozitifken
negatifleşmiş ve bu negatifliği yineleyen incelemelerde 6 aydır devam eden hastalarla, HBsAg’si negatifleşmemiş
hastalar karşılaştırıldı. HCV, HDV veya HIV ile koinfekte olan hastalar çalışmaya alınmadı. SPSS programıyla yapılan
istatistiksel analizlerde, kategorik ve non-kategorik değişkenlerin karşılaştırılmasında sırasıyla Ki-kare ve student
T-testi veya Mann-Whitney U testi kullanıldı.
Bulgular
Çalışmaya 99 hasta alındı. HBeAg sonucu bilinen 95 hastanın 12’si HBeAg-pozitif, 83’ü HBeAg-negatifti. Hastaların
73’ü antiviral tedavi almaktayken, 26’sı tedavisiz izlenmekteydi. Hastaların 4’ünde (%4) >6 aydır devam eden HBsAg
seroklirensi görüldü. Tüm hastaların ve HBsAg seroklirensi olan ve olmayan hastaların özellikleri Tablo 1’dedir. HBsAg
seroklirensi olan ve olmayan hastalar arasında; yaş, cinsiyet, antiviral tedavi kullanımı, tedavide kullanılan ajanlar, ilk
ve son vizitteki HBV DNA ve ALT ölçümleri arasında istatistiksel fark saptanmadı. Ancak toplam takip süresi HBsAg
seroklirensi olanlarda, olmayanlara göre belirgin yüksek saptanmış olup, takip süreleri sırasıyla 9.7± 2.8 yıl ve 5.4
±3.5 yıldı (p=0.025).
Tartışma ve Sonuç
Çalışmamızda, kronik HBV infeksiyonu nedeniyle izlenmekte olan hastalarda %4’lük bir HBsAg seroklirensi olduğu
belirlenmiş ve izlem süresi seroklirense etki eden en önemli faktör olarak saptanmıştır. HBsAg seroklirensinin
tedavi almayan iki ve tedavi alan iki hastamızda gelişmiş olması, literatürde bildirilen yıllık %1’lik spontan HBsAg
seroklirensiyle uyumlu olduğunu düşündürmüştür. Kronik HBV infeksiyonunun seyrinde HBsAg seroklirensinin
nadiren ve genellikle spontan olarak geliştiği, buna antivirallerin katkısının sınırlı olabileceği bilinmektedir. Kronik
HBV infeksiyonu tedavisinde, daha yüksek oranlarda HBsAg seroklirensi sağlayacak farklı mekanizmalarla etki edecek
yeni antivirallere gereksinim vardır